Monday, April 30, 2012

ერთი კვირა, კედელზე

გუსტავ კაიბოტი, "დედოფლის ყვავილები", 1892 წ.

30 აპრილი –
6 მაისი.

უთხარით

ჩემი ფეისბუკის ერთი "ფრენდი" რამდენიმე კვირაა სასოწარკვეთილი ეძიებს პასუხს კითხვაზე – რაიმე საშიშროება ხომ არ ემუქრება მის რწმენას, თუკი ექნება ე.წ. ჩიპიანი პირადობის მოწმობა. იგი მრავალშვილიანი დედაა და მისი საწუხარია, რომ ვერ მუშაობს შვილების შესანახად, რადგან ვერ წყვეტს აიღოს თუ არა პირადობის მოწმობა და მოითხოვს ეკლესიისგან (ვფიქრობ, მის მეგობრების სიაში არაერთი საეკლესიო პირია) და ღმერთმა იცის კიდევ ვისგან, პასუხს, უფრო კი “ხელდასხმას”, რომ მიეცეს ცხოვრების საშუალება. ვკითხულობ მის სტატუსებს და ვფიქრობ: ჯერ იმაზე, – რამდენგვარი "ფრენდი" მყავს – ურწმუნო თუ მორწმუნე, ყველა სახის პოლიტიკური შეხედულებით (სულაც, აპოლიტიკური) და მერე: ეს ქალი ისეა მათ შორის, როგორც ქუჩაში უსასოოდ ხელებგაწვდილი, ყურადღებას რომ არავინ აქცევს. ის ძალიან ფრთხილად და მოკრძალებით პასუხობს კანტიკუნტად გაჩენილ კომენტარებს. აქაც ეშინია – სამდურავი არ დასცდეს. ჩემში პატივისცემას იწვევს როგორც პიროვნება, რომელსაც რაღაცის სწამს, მაგრამ…
განა როგორი უნდა იყოს მისი რწმენა, რომ შიშს ბადებს?! შიში, რომ ხელ-ფეხს უკრავს?!
აქეთ შვილები, იქით გაჩუმებული სათაყვანებელი ეკლესია.
უთხარით რამე ამ ქალს. ამ ხალხს.
უთხარით, რომ სიცოცხლე მათი უფლებაა.
ნუ ადებთ ბორკილებს და მარხავთ ცოცხლად.
ნუ ურევთ გონებას "სამი ექვსიანით" და ასეთებით.
ნუ აიძულებთ მორჩილებას ისედაც საკმარისად დამორჩილებულებს – საზოგადოებრივი თუ ცხოვრებისეული კანონებისგან.
ნურც ტყეში გასვლას მოანდომებთ – ზუსტად ასე დაწერა მან ერთ-ერთ სტატუსში, – მითხრან მაშინ და ტყეში გავალო.
ეშინია.
ღმერთი მათთვის მრისხანე მოსამართლეა. ბრალმდებელი. დამსჯელი. შუბლზე  მიმაგრებული სათვალთვალო კამერა.
რატომ გააცანით ასე.
რატომ არ შეაყვარეთ.

Monday, April 23, 2012

ერთი კვირა, კედელზე

დღეს წიგნის და საავტორო უფლებების დღეა და ბლოგის გამოფენაც წიგნის თემაზე იქნება:
ედვარდ ჰოპერის "ინტერიერი" (1925 წ.).


ეს კი საიტი, სადაც ჰოპერის გვერდი მომეწონა

23–29 აპრილი.

Monday, April 16, 2012

ერთი კვირა, კედელზე

ენდი დენზლერი – თანამედროვე ვიზუალური არტისტი ციურიხიდან (შვეიცარია). დაიბადა 1965 წელს. სწავლობდა ციურიხის სამხატვრო სკოლებში, პასადენას დიზაინის სახელოვნებო ცენტრში, ლონდონში – ჩელსის ხელოვნების და დიზაინის კოლეჯში. მისი გამოფენები მოეწყო ციურიხში, ლონდონში, ლოს-ანჯელესში, ნიუ-იორკში, მიუნხენში, ბერლინში, მოსკოვში და სხვ. არის ფერმწერი, გრაფიკოსი, სკულპტორი. მისი ნამუშევრები ოთხ ჯგუფად იყოფა: "ურბანული გამოსახულებები", "ისტორიული ნახატები", "პორტრეტები" და "პეიზაჟები".

დენზლერის ხელოვნება რეალიზმისა და აბსტრაქციის ნაზავია. მას საოცარი შესრულების ტექნიკა აქვს – ნახატები ამოძრავებულ ფოტოკადრებად აღიქმება (ანდა  ვიდეოფაილად, რომელიც გაშვებისას "გაიჭედა"). ეს გადღაბნილი, დაბურული სივრცეები და მოქმედი პირებია – ზუსტად ისე, როგორც ნანახი, თავს გადახდენილი ამბები გვახსენდება ხოლმე. პრაქტიკულად, ის მოგონებებს ხატავს! დახუჭეთ თვალები (ან ნურც დახუჭავთ) და ამოატივტივეთ მეხსიერებიდან რაიმე ამბავი, თუნდაც გუშინდელი, თუნდაც სიზმარი. შეუძლებელია, ეს კადრები ნათელი იყოს. მოგონებები სწორედ რომ დენზლერის ნახატებს ემსგავსება! გახსენების შემდეგ ჩვენ ნელ-ნელა ვწმენდთ წარმოდგენილს – ვცდილობთ, ბუნდოვანება მოვაცილოთ. ენდი დენზლერიც სწორედ ამ შანსს გვაძლევს – სივრცეს გვიტოვებს წარმოსადგენად. ის არ იძლევა ზუსტ კადრს, მის კადრებში შეიძლება შენი ხედვის ჩამატებაც, ბუნდოვანება თავად უნდა დაწმინდო წარმოსახვით..
მოკლედ, ძალიან მომწონს ეს ხელოვანი. ამ კვირაში მის რამდენიმე ნამუშევარს გამოვფენ:
"სურვილის კიდეზე"
"ელინი"  
"მორბენალები"
"მოტივტივე ქვები" 
"პორტრეტი"


ოფიციალური საიტი
პ.ს. მომინდა, მქონდეს მაისურები დენზლერის ნახატებით; ვნახო ისინი რეალური ზომებით მსგავს სივრცეში.

16–22 აპრილი.

გაშეშობანა

სევდიანი ამბავია საფლავზე გასვლის დღე. ნაცნობი თუ  გზად შემხვედრი, გორაკებზე შეფენილი სასაფლაოები – სხვა თაობით სავსე, მათით, ვისაც ჯერ კიდევ ახსოვს თავისები, ჰყავს, ეგულება, პატრონობს. დადიან ცოცხლები, იცინიან, ჭამენ, სვამენ. სახეები ქვებიდან თვალს ადევნებენ. მათი თვალები ყველა მიმართულებით მოძრაობს.

სევდიანი ამბავია ძველი მეზობლის შეხვედრა – კარის მეზობლის, ვინც სამშობიაროდან გამოყვანილი გნახა და ღიმილით აღგიწერს, როგორი იყავი, ვის ხელშიც გაიზარდე, ვინც ექსკლუზიური სახელი შეგარქვა და დღემდე ტკბილად გეძახის, ვინც ძალიან გახარებულია შენი ნახვით, მაგრამ... ძალიან შეცვლილი. ისე, რომ გული გეწურება. გრძნობ, როგორ გაირბინა წლებმა, რომ შენც იცვლები; როგორ დარჩა განზე ის დღეები, თითქოს სიზმარში, მართლაც რომ ხედავ ხოლმე – სიზმრებში ყოველთვის ბავშვობის სახლებში ხარ. სიზმრებში ყველა მიმართულებით მოძრაობ.

სხვა სევდიან ამბავს ჰგავს ეს შეხვედრები – ძველი ფოტოების თვალიერებას; როცა ნათლად ხვდები, რომ რაღაც მორჩა, ადამიანები წავიდნენ, სულ წავიდნენ, ცოცხლად, ხელშესახებად ვერასდროს ნახავ, შენს თავსაც ვეღარ ნახავ – შენი თავიც, ძველებური, იმ ფურცლებზე დაგრჩა, მოძველებულ ალბომებში რომ არის ჩაკრული, იმ jpeg ფაილებში, წლების მიხედვით დახარისხებულ ფოლდერებში რომ გიწყვია. ფოტოები გაშეშებენ, როგორც რომელიღაც ზღაპარშია.

სევდიანი დღე იყო. ორშაბათი. ატმები კი ისე ყვაოდა, ისე.

Friday, April 13, 2012

Green grass

  
> Tom Waits

Thursday, April 5, 2012

დღის პოზიტივი

აი როგორი კოხტა და ნარინჯისფერი დავინახე დილით, მეტროსთან სახელდახელოდ მოწყობილ ყვავილების დახლზე. გამყიდველმა ქალმა, ბაღში უნდა იყოსო, ცის ქვეშო, ჰოდა იქნება ჩემს ბაღში – ამათ მეზობლად:
უცნაური ტიპია, მთელი დღე შუქს დასდევდა. რაფაზე ისე დავდგი, რომ მეცქირა და  ზურგი შემაქცია – ღეროები თითქმის 90 გრადუსით შეაბრუნა ფანჯრისკენ. ასე სწრაფად მოძრავი და ელასტიური ღეროები არ მინახავს, ლამის ლაპარაკი დავუწყე :) საღამოს ერთ ყვავილს ფურცლები დასცვივდა და გული დამწყდა, რომ მალე... რამდენიმე კვირტი კი აქვს.

Tuesday, April 3, 2012

გადაფურცლეთ

ჩემი ბლოგის რუბრიკა "საღამოს საკითხავი" ბოლო თვენახევარია, რაც განვაახლე – კვირაში ერთხელ მაინც აუცილებლად ვდებ რომელიმე ლიტერატურული საიტის ბმულს. ადრე ყოველდღიურად ვცვლიდი საკითხავს, მაგრამ მგონია, ამ სახის რუბრიკისთვის კვირაში ერთხელ, მაქსიმუმ ორჯერ განახლება ყველაზე ოპტიმალური იქნება. ასე რომ, ამ ტემპით განვაგრძობ.

უინსტონ გრუმის "ფორესტ გამპი" ქართულად არასდროს უთარგმნიათ – მისი თარგმნა ახლა დაიწყო ემხვარ კახაძემ. მთავარი გმირის, ფორესტ გამპის, ენის გადმოქართულება საკმაოდ რთულია და ვგულშემატკივრობ ამ პროცესს. ტექსტი მოგვიანებით რედაქტირდება. თარგმანისთვის თვალის მიდევნება ლიტერატურულ ჟურნალ "თაობებზეა" შესაძლებელი.