Monday, June 27, 2011

ერთი კვირა, კედელზე

სურვილი ასეთი იყო: რაიმე ექსპრესიული და საზაფხულო. ჰოდა, ამ შემთხვევაში – ერნსტ კირხნერის ზღვა და ტყე, ოღონდ ორ ნახატზე და ამავე თანმიმდევრობით:
*
ლაგუნაში მობანავეები
*
ტყე

27 ივნისი –
3 ივლისი.

Wednesday, June 22, 2011

არაფერი არაფერზე

დილას ვიდექი მეტროს ვაგონში, "ველაპარაკებოდი" საკუთარ თავს და მინდოდა, იმ მომენტში მქონოდა ნეტი და სიმშვიდე. გადავწყვიტე: მისვლისთანავე, ამ პოსტად გამოსადეგ, "თითქმის ლექსივით" ნაფიქრს ჩავწერდი, მაგრამ მისულს არც გამხსენებია. ახლა საღამოს 5-ის ნახევარია და თავს ვიმტვრევ, ნეტავ რა აზრი დამებადა მეტროს დარწეულ ვაგონში, ამდენ რამეს რომ ვაპირებდი-მეთქი. როგორც ჩანს, მომწონდა და ამიტომ. დამრჩა მხოლოდ სინოფსისი მოქმედებისა 9:15-9:40 დროის მონაკვეთში: ვიდექი ვაგონში, ვფიქრობდი (მაწყვეტინებდა ყოველ ორ წუთში ქალის ხმა) და ვწყვეტდი – მთავარი იყო ადგილზე მისვლა...
და აი, ვწერ ადგილიდან.
ვწერ სამუშაო ფაილში – გოგელია კომანდოს თავზე(დ). ახლა ამას დავაკოპირებ და მუშაობას განვაგრძობ.
სულ ეს იყო –
თაიმბრეიქ –
როგორც ფანჯარაში გახედვა.

Monday, June 13, 2011

ერთი კვირა, კედელზე

ექსპრესიონისტი მხატვარი ბერნარ ბუფე 1928 წელს, პარიზში დაიბადა. სწავლობდა პარიზის ხელოვნების ნაციონალურ სკოლაში. სურათებით მოვაჭრე მორის გარნიეს მხადაჭერით მეტად პროდუქტიულად მუშაობდა – ქმნიდა ნამუშევრებს რელიგიურ თემაზე, პორტრეტებს, ნატურმორტებსა და პეიზაჟებს. 1946 წელს გაიმართა მისი პირველი გამოფენა – მხატვრის ავტოპორტრეტი მუანის გალერეაში გამოიტანეს. მას შემდეგ, თითქმის ყოველ წელს ეწყობოდა ბუფეს გამოფენა. 1955 წელს მეორე მსოფლიო ომის შემდგომი პერიოდის 10 საუკეთესო მხატვარს შორის დასახელდა (ჟურნალი "Connaissance des arts"). 1973 წელს იაპონიაში მისი მუზეუმი გაიხსნა. იყო ხელოვნების აკადემიის წევრი. შექმნა 8 ათასზე მეტი ნამუშევარი. მუშაობდა სკულპტურაშიც. გარდა ამისა, მისი ილუსტრირებულია რამდენიმე გამოცემა, არის საოპერო დადგმების დეკორაციების ავტორიც. ბუფე დაქორწინებული იყო მსახიობსა და მწერალ ანაბელ შუობზე, – მათ სამი შვილი ჰყავდათ. მძიმედ დაავადებულმა, 71 წლის ასაკში, სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულა.

კვირის მანძილზე მხატვრის რამდენიმე ნამუშევარს გამოვფენ:
*
პორტი – თემა, რომელზეც ბუფე ხშირად მუშაობდა.
*
ჯამბაზების სერიის (და მხატვრის შემოქმედებაშიც) ერთ-ერთ ბოლო ნახატს გამოვფენ (ბუფე 1999 წელს გარდაიცვალა. თუ გავითვალისწინებთ მის მძიმე ავადმყოფობას, ეს ნამუშევარი ჩემთვის თვითირონიის გამომხატველია).
*
ბუ (1969)

13–19 ივნისი.

Friday, June 10, 2011

ხელნაწერი "ვეფხისტყაოსანი"

რამდენიმე თვეა, ეროვნული ბიბლიოთეკის ლიტერატურული ფორუმი ებლიტფო ახორციელებს უნიკალურ პროექტს "ხელნაწერი "ვეფხისტყაოსანი". 1776 მსურველს შეუძლია გადაწეროს ვეფხისტყაოსნის ერთი სტროფი, ამ ხელნაწერებით კი გამოიცემა ერთადერთი გამოცემა, რომელიც შეინახება ეროვნული ბიბლიოთეკის რარიტეტის განყოფილებაში. ეს წიგნი გამორჩეული იქნება იმითაც, რომ გაფორმდება სპეციალურად მისთვის შექმნილი ილუსტრაციებით – მათი მოწოდება ასევე ნებისმიერ მსურველს შეუძლია. უკვე გადაწერილია პოემის 7 თავი და არსებობს რამდენიმე ილუსტრაცია. წიგნი აიკინძება ტყავის ორიგინალურ ყდაში, ხოლო ელექტრონული ვარიანტი ყველასთვის ხელმისაწვდომი იქნება. ამისათვის ზრუნვა უკვე დაწყებულია: ეროვნული ბიბლიოთეკის საიტის ელექტრონული ბიბლიოთეკის განყოფილებაში ხელნაწერი "ვეფხისტყაოსნისთვის" მომზადდა გვერდი, სადაც განთავსებულია როგორც პოემის სრული ტექსტი, ისე – ხელნაწერები. გვერდს აქვს საძიებო სისტემა, რომლითაც შესაძლებელია გადამწერების მოძებნა. ეს კი ასე ხდება:
შედით ზემოთ აღნიშნული გვერდის თემატურ კატალოგში – თემატიკა, გახსენით ვეფხისტყაოსნის განყოფილება ("გამოცემები") და ნახეთ წიგნის 61 თავი. დააწკაპუნეთ სასურველ თავზე და აირჩიეთ ტექსტი ან ხელნაწერი დოკუმენტი. ხოლო ხელნაწერებში გადამწერის მოსაძებნად ძებნაში ჩაწერეთ გვარი. მოძიებულ დოკუმენტში ის ყვითელი ფერით მოინიშნება.
ჯერჯერობით გადაწერილია 7 თავი და, შესაბამისად, ხელნაწერებიც საიტზეა განთავსებული.

შემოუერთდით ამ მშვენიერ პროექტს – ფორუმ ებლიტფოს ფეისბუკის გვერდზე ყოველკვირა ქვეყნდება გადასაწერი სტროფები. ამოირჩიეთ და ამავე გვერდზე დააფიქსირეთ, რომელ მათგანს გადაწერთ (რადგან, არჩევანის დაფიქსირების გარეშე ჩაითვლება, რომ სტროფი გადასაწერი დარჩა და მას ბიბლიოთეკის თანამშრომლებიდან რომელიმე მსურველი გადაწერს); თაბახის ფურცელზე გადაწერილი ტექსტი მიიტანეთ ეროვნული ბიბლიოთეკის ადმინისტრაციულ (III) კორპუსში, ან სკანერით გადაღებული გაგზავნეთ ფოსტაზე: giorgi_x2000@yahoo.com
თქვენი ხელნაწერი შეინახება ეროვნული ბიბლიოთეკაში, მისი ელექტრონული ვარიანტი კი წიგნისთვის მომზადდება.

გარდა გადაწერისა, ფორუმში გამოითქვა სურვილი, რომ მსურველებს გამოეგზავნათ ვიდეოჩანაწერები, სადაც წაიკითხავდნენ "ვეფხისტყაოსნის" თითო სტროფს. უკვე არაერთი ჩანაწერი არსებობს, მათი ნახვა ასევე ებლიტფოს გვერდზე შეგიძლიათ.

Monday, June 6, 2011

ქუჩის მუსიკოსები

ქართველი ქუჩის მუსიკოსები, ძირითადად, მიწისქვეშა გადასასვლელებში ან მეტროებთან დგანან; უკრავენ და მღერიან უმეტესად მაშინ, როცა ხალხის ახალი ნაკადი უახლოვდებათ. ხანდახან დაკვრა (მაგალითად, გიტარაზე) შემოიფარგლება სიმებზე მხოლოდ ხელის ერთჯერადი ჩამოკვრით – მელოდია არ არსებობს. მუსიკოსები არ ურთიერთობენ პუბლიკასთან – არ მუშაობენ მასზე; მათ დიდ ნაწილს ეტყობა, რომ განიცდის ქუჩაში დაკვრას, ისინი დგანან მხოლოდ ერთი განწყობით – სხვა გზა არ აქვთ.

ვეცდები, ჩამოვთვალო შედარებით თამამები. პირველ რიგში, თავისუფლების მოედნის მიწისქვეშა გადასასვლელი მახსენდება – ყოველდღე ჩავდივარ. საღამოობით აქ როკს უკრავენ, ყოველგვარი უხერხულობის გარეშე და როგორც შეუძლიათ. ხშირად მათი რიტმით გამივლია გვირაბი. ისინი მღერიან სიამოვნებისთვის და თავის წარმოსაჩენად. ამავე გადასასვლელის სიღრმიდან დილაობით აკორდეონის ხმა ისმის; დღისით ეროვნებით, სავარაუდოდ, რუსი მამაკაცი უკრავს ხოლმე, რომელიც ასევე მთელი გულით მღერის.
მეტროს სადგურებში თუ შესასვლელებთან ნახავთ: ქალს, რომელიც სინთეზატორზე უკრავს და მღერის; ამავე ინსტრუმენტით, მომღერალი ბიჭიც შემხვედრია – ძირითადად იტალიურ სიმღერებს ასრულებს; ქალი, ფანდურით – ის შეღამებულზე გამოჩნდება ხოლმე; პატარა მედოლე ბიჭი, უსინათლო მუსიკოსი. დანარჩენები, ვინც მინახავს, ძალიან მორიდებულები არიან. სამწუხაროდ, მათ არ აქვთ განცდა, რომ ადამიანებს თავის ხელოვნებას უჩვენებენ.

როდესაც ზაზს ვუსმენ, ვფიქრობ: ჩვენთანაც რომ შეეძლოთ ხალხთან ასე ახლოს ყოფნა მათ, ვინც ხმის ჩამწერ სტუდიებამდე გზა გაიკვალეს... არადა, წარმოუდგენელია, ხომ? ქართველი "სთარი" ამას არ გააკეთებს.
პოსტის დაწერის სურვილი სპონტანურად გამიჩნდა მხოლოდ მას მერე, რაც დღევანდელი ვიდეოჩანაწერი კომპში გადავიტანე. ამ ოთხეულმა თავისი უშუალობით "პუბლიკა აიყვანა".
კარგი იქნება, ქართველი მუსიკოსებიც აწყობდნენ სანახაობას (რაც სცენაზეც უჭირთ, არათუ ქუჩაში). ფეხშიშველ დგომას არ ვგულისხმობ. უბრალოდ, იყვნენ თავისუფლები.



UPDATE:

სამწუხაროდ, ცუდი ხარისხის ჩანაწერი გამომივიდა

ერთი კვირა, კედელზე

ჩემი ფრანგული განწყობის შედეგია ამ გამოფენის არჩევანი: რენუარი და მისი "ცეკვა მულენში" (1876)

6-12 ივნისი.

Saturday, June 4, 2011