გილოცავთ

ყოველ ახალ წელს უკეთესი მომავლის იმედით ვხვდები. ჩემთვის 2009 წინა წელზე უკეთესი აღმოჩნდა. განსაკუთრებით წლის მეორე ნახევარი: ჩემი წიგნი გამოიცა. ეს ყველაზე მნიშვნელოვანია, რითაც გასული წელი დამამახსოვრდება.

ბოლო წლებში განსაკუთრებული სადღესასწაულო განწყობა არ მაქვს. გუშინ ფეისბუკზე დავწერე, ჩემი ნაძვის ხე და ჩიჩილაკი ლამაზები არიან და სულ ეს არის ჩემი საახალწლო განწყობა-მეთქი. ქუჩაში გასვლისას ამ ღამისთვის ცოტათი მოკრებილი მოლოდინიც მეფანტება, ისეთი სახეებით დადის ხალხი. ამაზე იქნებ სხვა დროს, ახლა კი:

ყველას გილოცავთ!

მშვიდობა, სიყვარული, ჯანმრთელობა და წარმატებები არ მოგკლებოდეთ! მრავალს დაესწარით...

ერთი კვირა, კედელზე

წლის ბოლო ორშაბათის გამოფენისთვის ნამუშევრების შესარჩევად ბევრი არ მიფიქრია. პირველი, რაც გამახსენდა, აბრჭყვიალებული ცა იყო. ამან კი ვინსენტ ვან გოგის ნამუშევრების კოლექციასთან მიმიყვანა. აქვე მინდა ვთქვა, მიუხედავად იმისა, რომ ვან გოგის ნამუშევრები ძალიან მომწონს, ის არ გამომიფენია. ვფიქრობ, მიზეზი მისი კაშკაშა პალიტრაა, რომლის მიღებაც მხოლოდ მცირე დოზებით შემიძლია.

ამ საახალწლო კვირის მანძილზე ორი ტილოს გამოფენას ვაპირებ. ორივე მათგანი მხატვრის სიცოცხლის ბოლო წლებშია შექმნილი, როცა იგი თავისი შემოქმედების პიკზე იმყოფებოდა – ეს პერიოდი კი 1888 წლიდან დაიწყო, როცა ვან გოგი არლში გადავიდა, სადაც ადგილობრივი პეიზაჟებით და ბუნებრივი განათებით მოიხიბლა. ამ დროის ნახატებში ის უხვად იყენებს ყვითელსა და იისფერს, მისი ნახატები თვალისმომჭრელად ნათელია.

პირველი, რისი გამოფენაც მინდა, ეს არის "ვარსკვლავებიანი ღამე რონას თავზე". ღამის პეიზაჟების ხატვა ვან გოგისთვის ერთგვარი გამოწვევა იყო. ის თავის ძმას, თეოს, რომელიც საოცრად ედგა მხარში, ხშირად სწერდა ფერების შესახებ, რომლებსაც იყენებდა. რონას სანაპიროს პეიზაჟზე ორმაგი განათების ურთიერთქმედებაა გადმოცემული – ბუნებრივის და ხელოვნურის, რომელსაც სანაპიროს გასწვრივ ჩამწკრივებული გაზის სანათები ქმნის.

*
დაპირებული მეორე ნამუშევარი, რომელსაც გამოვფენ –
1889 წელს, სენ-რემში შექმნილი "ვარსკვლავებიანი ცა" არის. მხატვარი სენ-რემის სანატორიუმში სწორედ ამ წელს გადავიდა. ამ პერიოდში სახატავი ობიექტების შერჩევა უჭირდა, ამიტომ ძირითადად სანატორიუმის შემოგარენის პეიზაჟებს ასახავდა, სადაც მრავლად გაეშენებინათ კვიპაროსები და ზეთისხილის ხეები. ეს ტილოც ერთ-ერთია, რომელზეც ვან გოგის უნიკალური სტილით შესრულებული კვიპაროსია გამოსახული.
ძალიან მომწონს ეს ნახატი, ისე როგორც წინა და ჩემს კედელზე ჯერ არგამოფენილი სხვა ვარსკვლავებიანი ღამეები..

კიდევ ერთხელ გილოცავთ ახალ წელს! :)

28 დეკემბერი, 2009 –
3 იანვარი, 2010.

ეს შენი ცაა

ორი წლის წინ ფორუმელებმა ეს სლოგანი ერთად შევარჩიეთ. ორგვარად იკითხება (უფრო ზუსტად, გამოითქმის), ორივე პოზიტიურია.. სლოგანს ლოგოც მივამატეთ – თოლიები; საიტისთვის შესაბამისი დიზაინიც შეირჩა... დღეს ემხვარმა მოულოდნელად ყველაფერი დააბრუნა:

> ლიტერატურული საიტი "თაობები"

დანარჩენი კი, მიმართვაში. მომავალში, რა თქმა უნდა, საიტი კიდევ უფრო დაიხვეწება. დარეგისტრირება ყველას შეუძლია..

* * *
"ლიტერატურული მესამე კორპუსი" – საიტზე გამოქვეყნდა სტატია, რომელიც ეროვნული ბიბლიოთეკის ლიტერატურული ცხოვრების შესახებ 29 დეკემბერს, გაზეთ "24 საათში" დაიბეჭდა. სტატიის ბმულს აქაც სიამოვნებით ვდებ..

და აქვე, პირველი პროექტიც – შერჩეული პროზაული ნაწარმოების თარგმნა ნებისმიერ მსურველს შეუძლია, საბოლოოდ კი შეჯერებული ვარიანტი გამოქვეყნდება.

მშობლები ყიდულობენ ნაძვებს...

ეს ლექსი 2007 წელს დავწერე, ახალ წლამდე ორი დღით ადრე. მეტროს ვაგონში კაცი და პატარა ბიჭი შემოვიდნენ. კაცს უშველებელი ნაძვი ეყიდა. როგორც ეტყობოდა, მოსწონდა თავისი არჩევანი, შესცქეროდა და მგზავრებსაც რამდენჯერმე გადმოგვხედა. ბიჭი რატომღაც მოწყენილი იყო. ჩუმად იჯდა, არც ნაძვისთვის გაუხედავს, არც მამისთვის. მხოლოდ, ხშირ-ხშირად, ქუდს ისწორებდა შუბლზე. მე საავადმყოფოში მივდიოდი, საახალწლო განწყობა იმ წელს (და არც მომდევნოებში) არ მქონია... ლექსის პირველი სტროფი ვაგონიდან გამოსვლამდე გაჩნდა – ზეპირად. თან გულში ვიმეორებდი, ჩემი ლექსების დამახსოვრების ამბავი რომ ვიცი, ვფიქრობდი – დამავიწყდებოდა და რატომღაც ეს არ მინდოდა. არც დამვიწყებია – მოგვიანებით ჩავიწერე. აი, ამ ლექსის ისტორია.
მაშინ მძიმე დღეები მქონდა; ლექსი მხოლოდ მეგობარს წავაკითხე და ფაილში ჩავტოვე. ახლა ის კრებულშია, ახალი წელი კი – კართან. ამ საღამოს ლექსის ბლოგზე გამოქვეყნება მომინდა. ეს მისი პირველი ინტერნეტპუბლიკაცია იქნება – ორი წლის შემდეგ :)

* * *

მშობლები ყიდულობენ ნაძვებს
და მიარბენინებენ სახლებში ნაძვებს და ბავშვებს,
უფრო კი ნაძვებს
და ადევნებული, შეჭმუხნილი ბავშვები
ისწორებენ შუბლებზე ქუდებს
და ბავშვურ ფიქრებს.

მშობლები აწყობენ ნაძვებს,
უშლიან ტოტებს,
ურჩევენ ადგილს
და ალაგებენ ყუთებიდან
მშობლების დანატოვარ სათამაშოებს,
ანდა, ახალს და მაინც მშობლების მიერ დამზადებულს.
მერე თამაშობენ ბავშვებთან არჩევან-არადანს,
სადაც ბავშვებს მუდამ არადანი ხვდებათ,
რასაც ჰკიდებენ
მშობლების მიერ შერჩეულ ალაგას,
ჰკიდებენ მანამ, ვიდრე სწვდებიან...

და ღამით,
ჯადოსნურ ღამით,
მშობლები იცავენ მშობლების მიერ გამოგონილ წესებს
და ხვდებათ ბავშვებს ბალიშის,
ან წინა დღით ნაყიდი ნაძვის ქვეშ
მშობლების მოტანილი სიხარულები
(იშვიათად – წერილის პასუხი)
შეჭმუხნილ შუბლთა გადასახსნელად.

და გარბიან ბავშვები საგუნდაოდ...
და ხდებიან ბავშვები მშობლები...

30. 12. 2007 წ.

უნიკალური კრებულები

ეროვნული ბიბლიოთეკის უნიკალური გამოცემები – პოეზიის და პროზის კრებულები, რომლებშიც 150–ზე მეტი თანამედროვე ქართველი ავტორის ნაწარმოებები შევიდა. კრებულებს საფუძვლად გიორგი კილაძის ორი პროექტი – "ჩემი ხუთეული" და "ჩემი მოთხრობა" დაედო. მათი განხორციელება ფორუმ "ებლიტფოზე" დაიწყო. წიგნები ბიბლიოთეკის ფონდების კონსერვაციისა და რესტავრაციის განყოფილებაში თითო ეგზემპლარად აიკინძა და რარიტეტის განყოფილებაში შეინახება.

ძალიან მახარებს ეს გამოცემები. უნიკალური არა მხოლოდ ეს წიგნებია მათი ერთი ეგზემპლარობის გამო, ასეთი პროექტები არც განხორციელებულა. ავტორებმა თვითონ აირჩიეს პროექტში მონაწილეობის პერიოდისთვის მათი აზრით მნიშვნელოვანი ნაწარმოებები. მიხარია ისიც, რომ ორივე მათგანში შევიდა ჩემი ლექსები და მოთხრობა. კიდევ სასიამოვნოა, როცა ასეთი საქმის შიდა სამზარეულოში შეხედვის საშუალება გაქვს. ამ დროს მოლოდინიც განსაკუთრებული ხდება. და მაინც, ამ საღამოს ჩემთვისაც სიურპრიზი იყო ლიბ.გეზე ინფორმაციის ნახვა.

პოეზიის კრებულში ლექსებს მათი ავტორების ავტოგრაფებიც ახლავს, ასევე იქნება პროზის კრებულში.
მგონია, ეს ის წიგნებია, რომლებშიც ქართული ლიტერატურის საკმაოდ საინტერესო პერიოდი დაფიქსირდა, მისი სხვადასხვა თაობის წარმომადგენლებით. მე მაგალითად, მაინტერესებს რას ვიფიქრებ წლების მერე ჩემს არჩევანზე და საერთოდ, საიდან "გამოვხედავ" 2008 და 2009 წლებს, როგორც ავტორი :)

ოთხშაბათს, 23 დეკემბერს, 18 საათზე, ეროვნული ბიბლიოთეკის მე-3 კორპუსში ამ წიგნების პრეზენტაცია ჩატარდება.
> ვრცლად

ერთი კვირა, კედელზე

აკვარიუმთან ჩამომჯდარი გოგონა – ავგუსტ მაკეს ნამუშევრებიდან ერთ-ერთია, რომელიც ყველაზე მეტად მომწონს. მისი ნახატები ადრეც გამოვფინე. ვფიქრობ, კიდევ მივუბრუნდები ამ საინტერესო ექსპრესიონისტს.

21-27 დეკემბერი.

სამხრეთის

თუკი ბლოგი სახლია, ახლა ჩემს სახლში მუსიკა ისმის:
ტანგო – ანიბალ ტროილოს "სამხრეთი". ეს ტანგო პირველად 1948 წელს, ედმუნდო რივერომ იმღერა. სიტყვები ჰომერო მანცის ეკუთვნის. ბლოგისთვის კი გიტარის პარტია შევარჩიე – კიტო გატოს შესრულებით. ამ ნაშუაღამევს მოუხდა.



რივეროს ვერსიის ბმულსაც აქვე შევინახავ.
ეს დღეები – ტანგოს რიტმით..

f.

ესეც სიახლეებისკენ მიდრეკილების სერიიდან?!
"ვცდუნდი": გავფეისბუქდი :) ძირითადი მოტივაცია – ჩემი წიგნი და ზოგადად, ლიტერატურა. თავიდან დავიბენი, ახლა ცოტა გავშინაურდი. მხოლოდ, წუხელ ერთი რამ მაწუხებდა: ბლოგს არ მივანებო თავი – თავისთავად, უდროობისა თუ სხვაგან უკვე გამოთქმულის გამო. საერთოდ, ჩემი ბუნებიდან გამომდინარე, ვერ ვახერხებ ბევრგან (მსგავს საიტებზე) ყოფნას. ყოველთვის ასე ვიყავი – ერთგან და ერთგულად. თუმცა, ბლოგი გაცილებით მყუდროა და პირადი. ჩემთვის ამ სტატუსს ვერ დაკარგავს.

ერთი კვირა, კედელზე

ძალიან ბევრი თბილი ფერია ჩემში. ჰოდა, როცა ასე – თითქმის ყოველთვის გოგენის ტაიტური პერიოდის ტილოები მახსენდება...
ამჯერად მის "თეთრ ცხენს" გამოვფენ.

პ. ს. შაგალის ნახატებიდან ყოველთვის მუსიკა ისმის, ღიღინი მაინც; გოგენის ტაიტიდან მზე, სურნელი და გემო მრჩება – ხილის გემო. აი, ჩემი აღქმა :)

14-20 დეკემბერი.

Refresh

უცნაურია, რაც ჩემი წიგნი გამოვიდა, ახალი "ათვლა" დავიწყე. საახალწლო განწყობა მაქვს – ოღონდ არა ნაძვის ხით, თოვლითა და "ჯინგლ ბელზით", არამედ შინაგანად – რაღაც გადავაგორე, რაღაც – მრუმე ფერებიანი. ვიცი, რომ მარტო არ ვარ – მხარდაჭერას ვგრძნობ (რა ხანია, ასეა, მაგრამ ახლა ნაპერწკლებიანი გახდა ეს შეგრძნება, ფეიერვერკივით). კიდევ საოცარი სურვილი მაქვს, ყველაფერი განვაახლო, წვრილმანებიც კი. არ ვიცი, რატომ. ახალი ეტაპი დაიწყო, ჩემი ახალი წელი უკვე დადგა :)
...
დღეიდან ჩემი წიგნის ნახვა წიგნის მაღაზიებშიც შეიძლება. მხოლოდ ერთი რამ მინდა – მაღაზიაში შესულმა ადამიანმა, რომელიც ამ კრებულს გადაათვალიერებს და მოიწონებს,
მისი ყიდვაც უპრობლემოდ შეძლოს და მგონი ეს სრულიად შესაძლებელი იქნება.

ღია

გუშინ ვთქვი, ამდენი არასდროს-მეთქი.
დღეს ყვავილებს ვხატავდი ქაღალდის ნაგლეჯებზე. ყვავილ-ორნამენტებს. ასე მანამ ვხატავ, ვიდრე ნაგლეჯი არ შეივსება. მერე ვჭმუჭნი. ბოლო ფურცელი არ შემივსია, მირზაშვილი გამახსენდა – თავისი ყვავილებით. შინ არ ვიყავი, კედლისთვის შემეხედა. მოვძებნე. ვუყურე.
ცხენსა და კაცსაც..

ამოვაბრუნე და წავაწერე.

საღამო ეროვნულ ბიბლიოთეკაში

საოცრად დატვირთული ვარ ემოციებით. რაც დავბრუნდი, წერა მინდა და საწყის სიტყვას ვერ ვპოულობ. ვცდი:

პირველ რიგში უღრმესი მადლობა ყველას, ვინც საღამოს დაესწრო და ამდენი სითბო გამოხატა! იმედი მაქვს, მათთვის ცოტათი საინტერესოსა თუ სასიამოვნოს შეთავაზება მეც შევძელი :)

როდესაც გიორგი კილაძემ წიგნის წარდგინების თარიღი მითხრა (დღე – რა თქმა უნდა, ტრადიციული – ოთხშაბათი. უკვე სამი წელია, ეროვნულ ბიბლიოთეკაში ლიტერატურული საღამოები ამ დღეს იმართება), შემეშინდა. ძირითადად იმის, რაზეც ცოტა ქვემოთ დავწერ. მოლოდინის ყველაზე სასიამოვნო მხარე მკითხველზე ფიქრი იყო, მით უმეტეს, ერთწლიანი სიჩუმის შემდეგ. ყოველთვის მაინტერსებდა მკითხველის აზრი, ნებისმიერი სახის: რა მოსწონთ და რა – ნაკლებად. შემიძლია ვთქვა, ყველა კომენტარი, რომელიც ვირტუალურად თუ პირად საუბრებში მიმიღია, გულწრფელად მიმაჩნია. აქედან გამომდინარე, ყველა გამოთქმული აზრი მნიშვნელოვანია და ყოველთვის მაფიქრებს. ეს საღამო ამ მხრივაც გამორჩეული იყო.

მგონია, ზუსტად ვერ გადმოვეცი მადლიერება, რასაც ვგრძნობდი; უამრავი სიტყვა დამეფანტა ღელვის გამო (შიშიც ამის მქონდა). შესაძლებელი რომ ყოფილიყო ჩემი ფიქრების ჩემგან დამოუკიდებლად გახმოვანება, დამეხმარებოდა ალბათ :)

იქნებ ახლა მოვძებნო გაფანტული სიტყვები:

განსაკუთრებული მადლობა გიორგი კილაძეს მხარში ასე დგომისთვის – სიხარულისა თუ სიძნელეების გაზიარებისთვის! შეიძლება ითქვას, პირველი ლექსის გამოქვეყნებიდან საღამოს ჩატარების ჩათვლით – ჩემი "სვლა" მისი მეგზურობით მიმდინარეობდა. მეგზური კი ისეთია, ყველაზე საცალფეხო ბილიკზეც იმედიანად რომ დაეყრდნობი. მართლაც იშვიათია (ნებისმიერ სფეროში) ასეთი უანგარო ქომაგი და მისი ქომაგობა მხოლოდ მე არ შემხებია. საღამოს დამთავრების შემდეგ ვუთხარი – უძნელესია "იმ" სკამზე ჯდომა-მეთქი და მგონია, წამყვანობაც ასევე, ძალიან რთულია – მას ორის ნაცვლად უწევს ფიქრი. დღეს რამდენჯერმე მომცა "ამოსუნთქვის" საშუალება (არ ვიცი, დამსწრეებისთვის ეს შესამჩნევი იყო თუ არა). მისივე გამხნევებით კიდევ ერთი ბარიერი გადავლახე: ამ საღამოს არაერთი ლექსი წავიკითხე, მათ შორის ისინი, რომლებსაც მკითხველი მხოლოდ წიგნში გაეცნობა, საღამო კი სრულიად ახალი ლექსით დავამთავრე, რომელიც კრებულში არ შესულა. დიდი მადლობა სიურპრიზისთვის, რომელიც გიომ საღამოზე გაამხილა – ჩემი ლიტერატურული წერილების კრებულად გამოცემის შესახებ. ჩემთვის ეს დიდი პასუხისმგებლობაა. სულ მალე კი, მისი თანადგომით მარსიანის "ლიტერატურული საუბრები" გამოიცემა.

დღეს გამომცემლობა "მერიდიანის" შესახებ ვთქვი: "ის არ ჩქარობს და არასოდეს აგვიანებს". წიგნზე მუშაობა ავტორისთვის სასიამოვნო, მაგრამ ამავე დროს ურთულესი პროცესია და გამომცემლობის მიერ ნდობის გამართლება, რა თქმა უნდა, ძალიან მნიშვნელოვანია. დიდი მადლობა მათ!

ასევე, განსაკუთრებული მადლობა ეროვნულ ბიბლიოთეკას, მის კულტურის პროგრამების განყოფილებას – საინფორმაციო მხარდაჭერისთვის; ყველას, ვინც საღამომდე თუ მისი მსვლელობისას გულწრფელი სითბო და აზრი გამოხატა: ბატონებს: ემზარ ჯგერენაიას, ლევან თაქთაქიშვილის, დათო შუღლიაშვილს, მარსიანს, გიორგი კობახიძეს; ქალბატონებს: ციური კოჭლაშვილს, ია ქადაგიძეს, რუსიკო ფანცულაიას, ანასტასიას... ყველას ჩამოთვლა გამიჭირდება, თითოეულ სტუმარს – ნაცნობს თუ უცნობს, უღრმესი მადლობა!

დიდი მადლობა ლიბ.გეს – საინფორმაციო მხარდაჭერისთვის.

თითქოს დავწერე ყველაფერი, მაგრამ ეს წერილიც უკმარისობის განცდას მიტოვებს – ვერ გადმოვცემ, რასაც ვგრძნობ საჩუქრისთვის, ჩემი საღამო რომ ერქვა.


------------
დღეს კიდევ ერთი სიურპრიზი დამხვდა.. საღამოს მიმოხილვა:
"პოეზია ნოტებად"
უღრმესი მადლობა მაიას!

გიწვევთ

ოთხშაბათს, 9 დეკემბერს, 18 საათზე, ეროვნული ბიბლიოთეკის მე-3 კორპუსში (გუდიაშვილის ქ. 7), საკონფერენციო დარბაზში გაიმართება ჩემი პოეზიის საღამო და კრებულის წარდგენა

ყველას გთხოვთ მობრძანებას :)

ერთი კვირა, კედელზე

ვფიქრობდი, ამ ორშაბათს ვინ გამომეფინა. მერე ეს პატარა გოგო გამახსენდა: შიშველი და გადაშლილი წიგნით...
მხატვარი, რომელსაც წარმოგიდგენთ, ევანჯელინა ალჩიატია. იგი 1883 წელს, იტალიაში – ტურინში დაიბადა. ადრე დაობლებული ევანჯელინა ჯერ ტურინის ქალთა სკოლასა და აკადემიაში სწავლობდა, ხოლო 1903-1906 წლებში პარიზში გადავიდა, სადაც ფრანგულ მხატვრობას გაეცნო. 1907 წლიდან აქტიურად მონაწილეობდა გამოფენებში. ძირითადად პორტრეტებს ხატავდა.
კვირის მანძილზე მხატვრის კიდევ რამდენიმე ნამუშევარს გამოვფენ..

*
"გოგონა, რომელიც წყალს სვამს".

7-13 დეკემბერი.

ეპიზოდი

კიდევ ერთი მინაწერი – უახლესი, ლექსზე, რომელიც საკმაოდ მძიმე ემოციით დავწერე. ლექსი კრებულში შევიდა, მას "ეპიზოდი მეორე" ჰქვია; ახლა ინტერნეტსაც დავუბრუნე – ჩემს პოეზიის გვერდს დავამატე. ძალიან მომწონს ამ მინაწერის პოზიტიური განწყობა (ასე აღვიქვი). დიდი მადლობა ემხვარს. კარგ შეფასებად ვთვლი, როცა რომელიმე ლექსზე წერას წყვეტს..

* * *
გზა ვიწროა..
ქუჩა არის ფართე
ბილიკიც კი მეყოფოდა გზად...

ეს ჩემია...
ძველისძველი და გამოუქვეყნებელი
“გზა ფართოა.
გზაზე თოვლია და..”
ეს ქეთისია…
ახალია და “მეორე ეპიზოდის”…

ახლა მე პირველ ეპიზოდზე არ ვფიქრობ…
იმიტომ რომ..
“და”-ს “აუცილებელი” მოჰყვა და
“აუცილებელი” სულაცარაა პოეტური…

აუცილებელი პირველი და..მესამედ წაკითხვიას აუ –ცილებელია...
უფრო ზუსტად არ აცილებული .. რაა?!.. კადრები...

შეჭმუხნილი…
ჭუჭყიანი…
გატანილი…

ჰო, ახლა სულერთია.. რა…
რადგან…
წყვეტილ ხაზს, როგორც წესი კვეთენ…
ესე იგი თუ არ ასწრებ.. გასწრებენ…
მხოლოდ ბოძები დგანან…
და თუ ღამეა…
მიწა ვეღარ შეჭამს ჟანგს…
ახლა კადრები, არა, კადრი, გაყინულია…
და თუ თოვს... ვიმედოვნებ – არ გაყინავს…

ესაა. რაც გაყინულია “ძლებს”…
ე.ი. ნახავს…

პ.ს.
ახლა იმ ქუჩაზე გაზაფხულიც შეიძლება იყოს…
ვთქვათ, დილის 7 საათი…

!!!!!

აიაიაი.... :)))
წიგნი უკვე შინ მაქვს! არც კი ვიცი, როგორ გამოვხატო! უზომოდ მიხარია! ძალიან მომეწონა, ძალიან! და საოცარი გრძნობაა, ასე, დასრულებული რომ მიჭირავს ხელში...
ველოდი, რომ კარგი იქნებოდა, მოლოდინი კი გადაჭარბებით გამართლდა!
საღამოს, სტამბისკენ მიმავალს ცოტა არ იყოს, შემეშინდა; გული ისე მიცემდა... თან, გაღიმებული რომ ვიჯექი, ამას მგზავრების მზერით მივხვდი :)

და ახლა, ამ საღამოს, რამდენიმე ადამიანზე რომ არ დავწერო, შეუძლებელია!
პირველ რიგში კი მეგობარზე, ბლოგზეც რომ არაერთხელ ვახსენე, როცა წიგნისთვის გავლილ ეტაპებზე ვყვებოდი:
განსაკუთრებული მადლობა გიორგი კილაძეს ჩემთვის შეუფასებელი მხარდაჭერისთვის! აი, საჭირო სიტყვებს ვერ ვპოულობ... სულ თავიდან ვიტყვი: პირველი ლექსი მისი რჩევით, სამი წლის წინ, ფორუმ "ებლიტფოზე" გამოვაქვეყნე. რომ არა ეს ფორუმი, რომელიც გიორგიმ შექმნა, გარემო და განწყობა, რასაც ფორუმი გვთავაზობდა, ის რჩევა და გამხნევება – მე არ გავბედავდი გამხელას, რომ ვწერდი. იქნებ ეს უცნაურად ჟღერს კიდეც, მაგრამ ჩემი ხასიათის გამო ასე იქნებოდა. წიგნისთვის კი საოცრად დამიდგა გვერდში – მორალურად თუ საქმით! ყველა წვრილმანი მის ხელში... და მთელი ეს დრო შინაგანი სიმშვიდე, თავდაჯერებით მოლოდინი არ მომცილებია, ვიცოდი, რომ გული არ დამწყდებოდა. ასეც არის – შედეგი ძალიან კარგია! დიდი მადლობა ყველაფრისთვის! და ყველაფერში მხოლოდ ჩემ წიგნს არ ვგულისხმობ: ამ წლების მანძილზე ვხედავ სხვადასხვა თაობის ავტორების მიმართ მის ქომაგობას, ლიტერატურის სიყვარულს, უამრავ კარგ საქმეს... და მიხარია, რომ მას ვიცნობ!

რა თქმა უნდა, უღრმესი მადლობა გამომცემლობა "მერიდიანს"! მის ხელმძღვანელს – ბატონ კახა რუსიძეს და თითოეულ თანამშრომელს – გულისხმიერებისა და პროფესიონალიზმისთვის! დიზაინერს – დათო კუტუბიძეს, მაიკო კილაძეს, ასევე სტამბის თანამშრომლებს: ჯუმბერ (ჯუბა) მოთიაშვილს და მის დას – ლელას, შოთა დონაძეს, გოჩა ლაცაბიძეს და ყველა დანარჩენს – მათ სახელებს ვერ ჩამოვთვლი, მაგრამ კეთილგანწყობას კი არასდროს დავივიწყებ! ძალიან გამახარეს შედეგით...

ასევე, დიდი მადლობა ყველას, ვინც მთელი ამ პერიოდის მანძილზე მხარში მედგა – გულით უხაროდა, ელოდა, მამხნევებდა. ძალიან ბევრს ნიშნავს ჩემთვის მხარდაჭერა. აქ, რა თქმა უნდა, თქვენ – ბლოგერებსაც გგულისხმობთ – ძალიან მახარებდა და მახარებს კეთილგანწყობა! ასევე რჩევები, არაერთხელ რომ შემომაშველეთ...

მოკლედ, ახლა ძალიან სენტიმენტალური ვარ :) და ისეთი განცდა მაქვს, რომ საკმარისად მაინც ვერ გამოვთქვი...
კიდევ... ვაცხადებ – მიყვარს ეს კრებული :)
მადლობა კიდევ ერთხელ!

ძველი საქართველოს პოეტი ქალები

ამ თემაზე პოსტის დაწერას ტომუშკას რამდენიმე დღის წინ დავპირდი. მგონია, გაცილებით მეტი პოეტი ქალი გვეყოლებოდა, მაგრამ მათზე ცნობები არ გვაქვს. ბლოგის პარამეტრების გამო ტექსტი მაქსიმალურად შევამცირე, ვერც ლექსებს ვურთავ.

ქეთევანი
ქეთევანი იყო ქართლის ფეოდალის, აშოთან მუხრან-ბატონის ასული, კახეთის მეფის ალექსანდრეს უფროსი ვაჟის, დავითის მეუღლე, თეიმურაზ მეფის დედა. დაიბადა 1575 წელს. ქეთევან დედოფლის ერთადერთი ელეგიური ლექსი, რომელიც შირაზში „პყრობილებაში მწუხარემან სთქვა ფისტიკაურად“, შეტანილია დავით რექტორის ხელნაწერ კრებულში, რომელიც მან 1821-1823 წლებში შეადგინა და გადაწერა. ქეთევანის ფისტიკაური ლექსი დაწერილია „ანბანთქების“ სახით.

მარიამი – მაკრინე
მარიამი – მაკრინე, ცნობილი პოეტი-ჰიმნოგრაფი, კახეთის მეფის ერეკლე I-ის ასული. ცხოვრობდა მე-17-18 საუკუნეების მიჯნაზე. მარიამის შესახებ მცირე ბიოგრაფიული ცნობები შემოგვრჩა. ვიცით, რომ იგი ერეკლე პირველის სახლთუხუცესის ედიშერ ჩოლოყაშვილის მეუღლე იყო. ქმრის სიკვდილის შემდეგ მარიამი მონაზვნად აღიკვეცა. 1716 წელს იგი უკვე „ბატონიშვილ მარიამ ყოფილის მაკრინეს“ სახელით იხსენიება. მაკრინეს უმთავრეს ლიტერატურულ ნაშრომს წარმოადგენს იოსებ ალავერდელის სადიდებლად შედგენილი საგალობლები.

მანანა
ამ პოეტი ქალის ორი საკმაოდ მოზრდილი პოეტური ნაწარმოები: „შაირნი“ და „ციებასთან ბაასი“ დავით რექტორმა თავის ანთოლოგიაში შეიტანა. ასევე მანანას მიეწერება: „ესეც რაღაც ღარიბად თქმული“, „ცეცხლი მოედოს ფაშასა“ და გაშაირება ახალციხელ მესტვირე კოტაშვილთან. მანანა ერეკლე მეორის თანამედროვე უნდა იყოს. სავარაუდოდ, „შაირნი“ 1795 წლამდე, აღა-მაჰმად-ხანის მიერ ტფილისის აღებამდეა დაწერილი. ხოლო დარჩენილი ლექსები მანანას ხანდაზმულობაში უნდა იყოს შეთხზული. საფიქრებელია, რომ იგი მე-18 საუკუნის პირველ ნახევარში დაიბადა. მანანა თექვსმეტმარცვლოვანი რუსთველური შაირით წერს.

სალომე
სალომეს ნაწერებიდან დარჩენილია „მწუხარებისა ანბანთქებანი“, ანუ როგორც ავტორი უწოდებს – „სევდის წიგნი“, რომელიც ბიოგრაფიულ-ეპისტოლარული ხასიათის პოემას წარმოადგენს. როგორც ტექსტიდან ირკვევა, სალომე ერეკლე მეფის თანამედროვეა. სალომე თავისი პოეტური ბუნებით და წერის მანერით ძალიან წააგავს მე-18 საუკუნის პოეტ ქალს მანანას. ორივე, – სალომეც და მანანაც, დავით გურამიშვილის სტილის პოეტები არიან.

მაია გაბაონი
მაია გაბაონი, ანუ გაბაშვილი, მე-18 საუკუნის პოეტების რიცხვს ეკუთვნის. მისგან ერთადერთი ანბანთქება შემოგვრჩა – „ანზე სით მიხვალ“ („გამოცანა ანბანზე“). მაიას შესახებ თითქმის არანაირი ბიოგრაფიული ცნობა არ მოგვეპოვება.

მარიამი
მარიამი იყო ერეკლე მეორის ასული და დავით ციციშვილის მეუღლე. თავის დროზე მარიამი ჩინებულ მელექსედ ითვლებოდა. მასზე ამბობდნენ – „დიდის მეფის თეიმურაზის ნიჭი გამოჰყვა ამ ქალსაო“. მარიამი 1755 წელს დაბადებულა. ახალგაზრდობაში დაწერილი ლექსებიდან მხოლოდ ორი ლექსია დარჩენილი: „მეფის ირაკლის ძის ალექსანდრეს დაწინდულს ნინოს სიკვდილზედ თქმული“ და „საქმროსთან“. დანარჩენი ლექსები გვიანდელ ხანას – რუსების შემოსვლის პერიოდს ეკუთვნის: „თურქთა ხმასა ზედა სათქმელი მუხამბაზი – ჰოი დამწარდეს დროთა ტკბილობა“; „აჰა, დამეცნეს რისხვით ცანია“; „მოვსთქვამ სულთქმითა საბრალოდ“.

ქეთევან ირაკლის ასული
ქეთევანი მარიამ ბატონიშვილის უმცროსი და იყო. დაიბადა 1764 წელს. იგი ცნობილია ერთადერთი ლექსით – „ჰოი, ვითარ ვსთქვა განსაკრთომელი“ (“გაფი დუგაში სათქმელი“). ის თემატიკით მარიამის ლექსებს უახლოვდება. შინაარსის მიხედვით დაახლოებით 1805 წელს, ქეთევანის პატიმრობის დროს უნდა იყოს დაწერილი.

თეკლე ბატონიშვილი
თეკლე ერეკლე მეფის უსაყვარლესი ასული იყო. თეკლეს სახელით სამი ლექსია ცნობილი: „თეკლა ბატონიშვილისაგან თქმული გაფი, ქეთეონს, თავის დას პასუხს უგებს ამ ლექსით“, „თეჯლისი“,
„რომელთაგან მქონდა სიამე შვების“. მათი თემატური მასალა იგივეა, რაც მისი დების. თეკლეს ლექსები, როგორც მე-18-19 საუკუნეების მიჯნაზე მცხოვრებ პოეტთა უმეტესობის ნაწარმოებები, საკრავებზე დასამღერებლად არის გამიზნული. ამ დროს მიღებული იყო ირანული და თურქული სასიმღერო მოტივები, ლექსებიც შესაფერ რიტმულ აღნაგობას იღებდნენ. თეკლეს ლექსები შესულია დავით რექტორის მიერ შედგენილ და გადაწერილ კრებულში.

ასათიანი, ლ. ძველი საქართველოს პოეტი ქალები, 1936.

ერთი კვირა, კედელზე

დღეს ორშაბათია და ტრადიციულად – გამოფენის დღე. მახსოვდა, რომ გამოფენების მოწყობა შემოდგომით დავიწყე; გადავამოწმე და აღმოჩნდა – წელიწადი უკვე გავიდა. საინტერესოა, ვის და რამდენად ხშირად ვფენდი. ხუთეული ასეთია: გუსტავ კლიმტი (9), ეგონ შილე (6), სალვადორ დალი (6), მარკ შაგალი (6), მაკა ბატიაშვილი (6). ვერ ვიტყვი, რომ მხოლოდ ეს მხატვრები მომწონს, მაგრამ ფაქტია, ბლოგის გამოფენაზე ისინი ლიდერობენ.

დღეს ისევ შაგალის გამოფენას ვაპირებ (ხუთეულშიც ამიტომ მოხვდა). ამჯერად მის კედლის მხატვრობას წარმოგიდგენთ.

1963 წელს, საფრანგეთის კულტურის მინისტრის მიწვევით,
მარკ შაგალმა პარიზის ოპერის თეატრის ჭერის მოხატვა დაიწყო. ამ გადაწყვეტილებას საფრანგეთში აზრთა სხვადასხვაობა მოჰყვა. 77 წლის შაგალს 220 კვ. მეტრის ფართის მოსახატად ერთი წელი დასჭირდა. წარდგინება 1964 წელს გაიმართა: ჭაღი, რომელიც ჭერის შუაგულს ამშვენებს, ჩამქრალი იყო. ორკესტრმა შაგალის საყვარელი კომპოზიტორის – მოცარტის „იუპიტერის სიმფონია“ (Symphony No. 41 in C major) შეასრულა, დამამთავრებელ აკორდზე კი ჭაღიც გაბდღვრიალდა. შედეგმა ყველა უკმაყოფილო კრიტიკოსი გააჩუმა...
ფოტო: G. Dorado

30 ნოემბერი –
6 დეკემბერი.

სერობა ბუნუელთან ერთად

მთელი კვირაა, ჩემ თავს ლუის ბუნუელის ფილმების რეტროსპექტივას ვუწყობ. ნანახი კიდევ ვნახე, უნახავის მოძებნას შეძლებისდაგვარად ვცდილობ. მისი შემოქმედების შესაფასებლად მხოლოდ ერთ სიტყვას – გენიალურს ვპოულობ.. წერა კი 1961 წელს გადაღებულ „ვირიდიანაზე“ გადავწყვიტე:

1960 წელს ფრანკომ ესპანეთიდან გადასახლებულ ბუნუელს სამშობლოში დაბრუნება და ფილმის გადაღება შესთავაზა. ბუნუელი დაბრუნდა, ზუსტად ერთი წლის შემდეგ კი ის ფრანკოსა და ვატიკანის მიერ შერისხული აღმოჩნდა. მიზეზი „ვირიდიანა“ იყო, რომლითაც მან, შეიძლება ითქვას, ხელისუფლებასაც და კათოლიკურ ეკლესიასაც ბრანწი უჩვენა. ფრანკომ ფილმის ესპანეთში ჩვენება აკრძალა (ეკრანებზე მხოლოდ 1977 წლიდან, ფრანკოს გარდაცვალების შემდეგ გავიდა), ვატიკანის ოფიციალურმა გაზეთმა კი მას მკრეხელური უწოდა. ამ ყველაფრის მიუხედავად, ფილმი 1961 წლის კანის ფესტივალის გამარჯვებულია. ეს – მცირე ისტორია, ახლა იმ მიზეზზე დავწერ, რამაც ვატიკანი აღაშფოთა, მე კი წერა მომანდომა.

სანამ სასურველ კადრამდე მივალ, მათთვის ვისაც ფილმი არ უნახავს, მოკლე შინაარსს მოვყვები: ვირიდიანა (სახელი სიტყვა „მწვანედან“ წარმოდგა, ესპ.) მონასტერში ცხოვრობს, კეთილი და საოცრად მორწმუნე ახალგაზრდა ქალია (როლს არაჩვეულებრივი სილვია პინალი ასრულებს). ჩანთით ეკლის გვირგვინს ატარებს, უხეში ჯვალოს პერანგებს იცვამს, რიტუალებს ზედმიწევნით ასრულებს (მთვარეულიც კი!).. ვირიდიანას დროებით ბიძის სახლში დაბრუნება უწევს. ბიძა სიყვარულში უტყდება. იმისთვის, რომ ვირიდიანა თავისთან დაიტოვოს, მოახლის დახმარებით მას აძინებს, დილით კი უცხადებს, რომ ღამე ერთად გაატარეს. ვირიდიანა სახლიდან მიდის, მაგრამ გზაში ბიძის თვითმკვლელობის ამბავს ატყობინებენ და შინ აბრუნებენ. ქალი მონასტერზე უარს ამბობს და სოფლის უსახლკაროებს სახლსა და პურს უყოფს. სასურველი კადრიც აქვეა: შინ მარტო დარჩენილი შეფარებულები ორგიას აწყობენ. კადრი, სადაც გაშლილ სუფრას შემომსხდარი უსახლკაროები ჩანან, თითქმის ზუსტად იმეორებს ლეონარდო და ვინჩის „უკანასკნელ სერობას“. სწორედ ამან აღაშფოთა რომის პაპი. და ვინჩის ფრესკაზე ქრისტეს ფეხები კედელში გაჭრილი კარის გამო არ ჩანს, ბუნუელმა კარი სკამით ჩაანაცვლა, გმირები კი ჰენდელის „მესიაზე“ აცეკვა. ამ ეპიზოდის ნახვა იუთუბზეც შეიძლება, მე კი ორ უკანასკნელ სერობას გამოვფენ (ფილმის გმირებისთვისაც უკანასკნელს):

ასევე საინტერესოა მათხოვრის მკვლელად მოსყიდვის სცენაც. შინაარსს ბოლომდე არ დავწერ, მხოლოდ იმას ვიტყვი, რომ ვირიდიანა ეკლის გვირგვინს საკუთარი ხელით წვავს.

აქვე არ შემიძლია, არ აღვნიშნო ფილმის საოცრად ლამაზი კადრები – დამოუკიდებელ ფოტოკადრებადაც რომ შეძლებდნენ არსებობას..

ფილმზე მხატვრობის ასახვამ ამ ზაფხულის შთაბეჭდილებაც გამახსენა: კიდევ ერთი "ჩემი" რეჟისორი (თუმცა ბუნუელს ვერ შევადარებ) ალმოდოვარი ლუისს თავის მასწავლებლად თვლის; შემოქმედებითი გავლენაც თვალში ადვილად მოსახვედრია. უახლესი ფილმის – „დამსხვრეული ჩახუტებების“ ("Los abrazos rotos") ჩემი აზრით ყველაზე დასამახსოვრებელ სექსის ეპიზოდს ისევ მხატვრობასთან – ამჯერად რენე მაგრიტის „საყვარლებთან“ მივყავართ (და ბუნუელის გავლენასთანაც, თუმცა მხოლოდ ამ სცენას არა):

...

გუშინ ლუის ბუნუელის ავტობიოგრაფიის ქართული თარგმანი ვიპოვე. მხოლოდ 4 ნაწილია და თავს ერთად მოვუყრი:

> მეხსიერება. სარაგოსა

> მადრიდი
> ალბერტი, ლორკა, დალი
> ჩვეულებრივი სიამტკბილობანი

აკინძვამდე

დღის ტემპი – როგორც სტამბის ამუშავებული დანადგარებისა!
"მერიდიანის" ყოველდღიური ტემპი – ალბათ ისეთი, როგორიც ჩემთვის ამ დღის იყო..
ახლა შემიძლია ვთქვა, წიგნის ყველა "კომპონენტი" მზად არის. ცოტა ხნის წინ მთელი ტირაჟის ნახვაზე ვწერდი და არ დავაკონკრეტე – ტექსტს ვგულისხმობდი. დღეს კრებულის გასაფორმებელი ფოტოები ამოვბეჭდეთ და ამ საღამოს გარეკანიც ვნახე! ძალიან კმაყოფილი ვარ.. ამ კვირაში წიგნი საბოლოო სახეს მიიღებს. მე კი, ისევ თავიდან – მომდევნო კვირის გასვლას გამძაფრებული მოლოდინით დავუცდი..

უცნაური ემოცია მაქვს: მგონი წიგნში შესულ ლექსებს მთლად გავუუცხოვდი, დამოუკიდებლები გახდნენ. აი, ახლა ვფურცლავ სასიგნალო ეგზემპლარს და ამას უფრო მეტად ვგრძნობ. სამაგიეროდ სხვა ინტერესი მემატება – ვინ წაიკითხავს კრებულს და როგორ აღიქვამს (ოღონდ მკითხველებს არ ვაკლასიფიცირებ. უბრალოდ, მგონია, მთლად უცნობებიც კი კარგი ნაცნობები გახდებიან, ცალმხრივი ნაცნობები. მახსოვს, ერთხელ ვთქვი, ყველა ლექსში ვარ გაბნეული-მეთქი. ჰოდა, ცალმხრივობის მიღმა გადახედვა მინდა). იქნებ სხვა დროს უკეთ ავხსნა..
მოლოდინზე ლექსშიც ვწერდი. თუმცა, მას მერე ერთი ემოცია უამრავად იქცა. თუნდაც იმად, რაც ზემოთ ვთქვი...
წარდგინების სავარაუდო თარიღი კი 9 დეკემბერია. უფრო ზუსტად მოგვიანებით დავწერ :)

ალი

ცეცხლს ვუსმენ
ცეცხლს ვუცქერი
ცეცხლი მეთამაშება

როდეო

უარს არ ვიტყოდი როდეოს ნახვაზე..
originally uploaded by Matt Cohen Photo / 1115

ერთი კვირა, კედელზე

ჰენრი დე ტულუზ–ლოტრეკის ნამუშევრებიდან რამდენიმე მომწონს, მათ შორის –"არტილერისტი ამხედრებისას", რომელსაც დღეს გამოვფენ.
ტულუზ–ლოტრეკი საფრანგეთში, 1864 წელს დაიბადა. ფიზიკური ნაკლის გამო მძიმე ცხოვრება ჰქონდა; თავის გამოვლენა ხელოვნებაში შეძლო და ერთ–ერთ მნიშვნელოვან პოსტ–იმპრესიონისტ მხატვრად იქცა. ლოტრეკის ნახატებში ძირითადად პარიზის ბოჰემაა ასახული, რომლის შუაგულშიც ტრიალებდა..

23-29 ნოემბერი.

უპს

ფოტოებს ვეძებდი და... ჩემი ლექსი ვიპოვე :)
კლიპში ლელა თათარაიძის კომპოზიციაა გამოყენებული და ისე მომწონს... მგონია, რომ ლექსსაც ძალიან უხდება. პოსტმაც და მუსიკამაც ამ საღამოს განწყობა შემიქმნა – მთიანი...

ბლოგის თარო

სხვადასხვა დროს ჩემს ბლოგზე რამდენიმე გამოცემის შესახებ დავწერე, რომლებიც რაიმე სახით მიკავშირდება – ან

თანაავტორი ვარ, ან ჩემი პუბლიკაციები შევიდა, ან უბრალოდ, ვგულშემატკივრობ. მათზე დაწერილი პოსტები დროთა განმავლობაში ბლოგის არქივში ჩაიკარგა, ამიტომ ბანერი გავაკეთე: ბლოგის თარო, რომელიც ამ გამოცემებს (და მომავალში დამატებულსაც) თავს მოუყრის და ადვილად მოსაძებნს გახდის.

საუბრები ლიტერატურაზე

რამდენიმე დღეა, ეროვნული ბიბლიოთეკის ლიტერატურული კრებულის მე-6 ნომერი გამოვიდა (და ამ რამდენიმე დღეში უკვე არაერთმა მკითხველმა აღნიშნა, რომ ყოველი ახალი ნომერი წინას სჯობს). ახალ კრებულში 25–მდე ავტორის საინტერესო სტატია და ინტერვიუა შესული. ზოგიერთს ჩამოვთვლი:

• ნინო სადღობელაშვილის – "ებლიტფო" ლათინური ენასავითაა, მკვდარია, მაგრამ ბევრ ენაზე ცოცხალი"; კრებულში ასევე დაიბეჭდა მისი წერილი გოდერძი ჩოხელზე – "ნაწილიანი";
• "ებლიტფოს" არქივიდან – შალვა ბაკურაძის "ქმრების საკითხავის" განხილვა;
• ამავე თემაზეა (ვ) ანუცას (ანა არგანაშვილის) წერილიც;
• მარსიანის ორი წერილი: სახელდახელო გამოხმაურება ზაზა შათირიშვილის ინტერვიუზე და მეორე: გამოხმაურება წერილზე "კონცეპტუალური –პოეზია?";
• ნინო დარბაისელის "პოეზიის პრაქტიკუმები";
• ინტერვიუ ქეთი თუთბერიძესთან და მის მიერ "წაკითხული" საკუთარი ლექსი (ანუ ავტორისეული განხილვა);
• გიორგი კილაძის ინტერვიუ გურამ მეგრელიშვილთან;
• ჩემთვის ძალიან საინტერესო პროექტი, რომელიც "ებლიტფოზე" დაიწყო და იმედია, გაგრძელდება: "100 პოეტის 100 ლექსი" ზაზა შათირიშვილის კომენტარებით. აქ პირველი ლექსის განხილვაა წარმოდგენილი (ვაჟას "მთას ვიყავ");
• ეროვნულ ბიბლიოთეკაში გამართული გივი ალხაზიშვილის პოეზიის საღამოს ჩანაწერი;
• ლელა კოდალაშვილის კრიტიკული წერილი გურამ მეგრელიშვილის კრებულზე;
• ინტერვიუ ირაკლი ქასრაშვილთან;
• ინტერვიუ გიორგი ბუნდოვანთან;
• გიორგი კეკელიძის "ოდები, ცრუ–ოდები და ძლისპირები", სადაც გიორგი საკუთარ პოეზიაზე საუბრობს;
• კრებულში შევიდა ჩემი ორი წერილი, რომლებსაც ბლოგის მკითხველები იცნობენ და ინტერვიუ.

სამწუხაროდ, კრებულები მცირე ტირაჟით იბეჭდება და ნაბეჭდი სახით მათ მხოლოდ ვიწრო წრე ნახულობს (თუმცა, ეროვნული ბიბლიოთეკის მკითხველებისთვის ხელმისაწვდომია). ელექტრონული ვერსიების გაცნობა კი შესაძლებელია:

წინა ნომრების შესახებ ცოტა ხნის წინ ვწერდი. ახლაც, ბმული იგივეა: ეროვნული ბიბლიოთეკა

1-4 ნომრის მოსაძებნი საკვანძო სიტყვებია: რამდენიმე კითხვა და ებლიტფო

უახლესი მე-5 და მე-6 ნომრების სანახავად საძიებო გრაფაში ჩაწერეთ: მონოლოგი და საუბრები.

ერთი კვირა, კედელზე

ამ კვირის კედელს "სიმართლის მხატვარს" ვუთმობ (ასეთი წარწერა აქვს მის ძეგლს). დიეგო ველასკესი 1599 წელს, სევილიაში დაიბადა. ის ფელიპე მეოთხის სამეფო კარზე მუშაობდა. მისი პორტრეტები ადამიანური საწყისის, ხასიათების ზუსტი ასახვით გამოირჩევა.
კვირის მანძილზე ველასკესის რამდენიმე ნამუშევარს გამოვფენ..

*
გამოფენას პაპ ინოკენტ მეათის პორტრეტით გავხსნი. ეს ველასკესის ალბათ ყველაზე გამორჩეული ნახატია, საუკეთესო ფსიქოლოგიური პორტრეტი – სახის თითოეული დეტალი აშიშვლებს პაპის ბუნებას და ემოციებს; თავად პაპის სიტყვებით, ის "ზედმეტად მართალია".

*
ველასკესის ნახატებიდან ჩემთვის ერთ-ერთი ყველაზე შთამბეჭდავი – "სევილიელი წყლის გამყიდველი".
მუზეუმებში ამ ნამუშევრის სამი ვარიანტია დაცული. სამივე მათგანი 1618-1622 წლების შუალედშია შექმნილი. ბლოგზე გამოფენილი ვერსია ლონდონში, ველინგტონის მუზეუმში ინახება. ამ ნამუშევარზე გამოსახული ბიჭი სავარაუდოდ ველასკესის კიდევ ორ ნახატზე გვხვდება ("ლანჩი" და "მოხუცი ქალი კვერცხის მომზადებისას"). ჯვალოს მოსასხამით შემოსილი, ემოციურ და ამავე დროს მშვიდსახიანი წყლის გამყიდველი წმინდანს ჩამოჰგავს.
გამჭვირვალე წყალი, წყლის ჭურჭელზე შერჩენილი წვეთები, ხელები, განათება, თეთრი ფერის გამოყენებით მიღებული ეფექტი – აი, ამის გამო ასე შთამბეჭდავი...

*
ველასკესის კიდევ ერთი გამორჩეული ნამუშევარი, რომელზეც სამეფო კარის გოგონები არიან აღბეჭდილები ("Las meninas"), დღემდე არაერთი ვარაუდის წყაროა. გოგონებიდან ერთ-ერთი (ცენტრში) ინფანტა მარგარიტა ტერეზაა. განსაკუთრებული ვარაუდი კი უკანა პლანზე გამოსახულ პორტრეტს ეხება: ეს სარკეა, რომელშიც მეფისა და დედოფლის ანარეკლი აისახება, თუ ნახატი; და თუ სარკის ვერსია მართალია, ჩვენ პრაქტიკულად მეფისა და დედოფლის პოზიციიდან ვუცქერით აღბეჭდილ სიტუაციას, რომელიც, სიმართლე ვთქვა, ძალიან მომწონს: ცოცხალი ნახატია, მოქმედებაში, არასტატიკური, ხმებიანი, შეჩერებული წამივით... თითქოს ვიღაცამ გამოახედა ისინი. სწორედ ამ მოქმედ სცენაში თანამონაწილის სტატუსი მხიბლავს, თითქოს მე (ნებისმიერი დამთვალიერებელი) ვარ(თ) ეს ვიღაც; ხოლო, თუ ვარაუდს მივყვები, მეც მგონია, რომ ნახატის სიღმეში სარკეა გამოსახული და მასში ოთახში შემოსული მეფე და დედოფალი ირეკლებიან; შესაბამისად, მხატვრისა და გოგონების გამოხედვაც მათ ეკუთვნით. თუმცა, ისიც შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ პირიქით, სარკე მათ წინ იყო.

პ.ს. კიდევ ერთი რამის დამატება მომინდა: ეს ნახატი სწორედ იმას ასახავს, რაც მე მიყვარს: პოზიციაც და ხედვაც – შიგნით.

16-22 ნოემბერი.

კადრი – ტირაჟი

ისე მოულოდნელად სასიამოვნო დღე მქონდა, უფრო სწორედ – საღამო!
სტამბაში ჩემი უკვე დაბეჭდილი წიგნი ვნახე! მთელი ტირაჟი...
ემოციებით ვარ სავსე!
ძალიან ბევრს ნიშნავს ეს ყველაფერი. აი, ხომ არის კადრები, რომლებიც არ გვავიწყდება? ასეთი კადრი იქნება ჩემთვის ერთად ნანახი ტირაჟი.
ხარისხი რომ კარგი იქნებოდა, ველოდი და ასეც არის. საოცარი ხალხია "მერიდიანის" თანამშრომლები, თბილი, ღიმილიანი და რაც მთავარია, თავის საქმის კარგი მცოდნეები. ამას მხოლოდ ჩემი წიგნის გამო არ ვამბობ, იქ სხვა წიგნებიც ვნახე...
მოკლედ, სტამბიდან სახეგაბადრული წამოვედი!..

...
დედამ კი ის მითხრა, რასაც ჩემთვის ვფიქრობ ხოლმე – რა იქნებოდა, მამას ენახა შენი წიგნი და შენ – ასე გახარებულიო. მამამ არ იცოდა, რომ ვწერდი...
რატომღაც მგონია, რომ ახლა იცის.

თარგმანი

თარგმნას მივუბრუნდი. რაც ჩემი მეგობარი ინტენსიურად თარგმნის, დროდადრო მეც მინდება, ვცადო. თან ვიცი, როგორი შრომატევადია და ხატვისა არ იყოს (აქ ჩემთვის საქმე გაცილებით რთულად არის) მომავლისთვის ვდებ. ჩემი მეგობრისგან განსხვავებით, მე გული პოეზიის თარგმნისკენ მიმიწევს. პროზას ალბათ არასდროს შევეჭიდები.
ერთი კვირაა, სილვია პლათის ორი ლექსი გადმოვაკოპირე – "სარკე" და "ბავშვი". ორივე ვთარგმნე, მაგრამ დაუხვეწავი სახით შევინახე. დღეს ერთ მათგანს მივუბრუნდი და აი, შედეგიც:

სარკე

მე ვერცხლის ვარ და ზუსტი. არ მაქვს არანაირი წინასწარაკვიატებული შეხედულება.
ყველაფერს, რასაც ვხედავ, დაუყოვნებლივ ვყლაპავ
ისევე – სიყვარულით ან სიძულვილით დაუნისლავს.
მე არ ვარ სასტიკი, მხოლოდ სამართლიანი,
თვალი პატარა ღმერთის, ოთხკუთხა.
დროის დიდ ნაწილს საპირისპირო კედელზე ფიქრში ვატარებ.
ის ვარდისფერია, დაწინწკლული. მას ისე დიდხანს ვუცქერდი,
რომ ვფიქრობ – ჩემი გულის ნაწილია, ოღონდ ციმციმებს.
სახეები და წყვიადი უფრო და უფრო გვაშორებენ ერთმანეთს.

ახლა მე ტბა ვარ. ქალი იხრება ჩემ თავზე,
ეძებს ჩემს საზღვრებში იმას, რასაც სინამდვილეში წარმოადგენს.
შემდეგ უბრუნდება იმ მატყუარებს – სანთლებს ან მთვარეს.
მე ვხედავ მის ზურგს და ზუსტად ვირეკლავ.
ის მაჯადოებს ცრემლებით და ხელების მღელვარებით.
მე მისთვის მნიშვნელოვანი ვარ. ის მოდის და მტოვებს.
ყოველი დილა მისი სახეა, რომელიც სიბნელეს ენაცვლება.
მან ჩემში გოგონა ჩაახრჩო და მოხუცი ჩემში
დღითი-დღე მისკენ მიიწევს, როგორც საზარელი თევზი.

Mirror

I am silver and exact. I have no preconceptions.
Whatever I see I swallow immediately
Just as it is, unmisted by love or dislike.
I am not cruel, only truthful‚
The eye of a little god, four-cornered.
Most of the time I meditate on the opposite wall.
It is pink, with speckles. I have looked at it so long
I think it is part of my heart. But it flickers.
Faces and darkness separate us over and over.

Now I am a lake. A woman bends over me,
Searching my reaches for what she really is.
Then she turns to those liars, the candles or the moon.
I see her back, and reflect it faithfully.
She rewards me with tears and an agitation of hands.
I am important to her. She comes and goes.
Each morning it is her face that replaces the darkness.
In me she has drowned a young girl, and in me an old woman
Rises toward her day after day, like a terrible fish.

პ. ს. ეს პლათის მეორე ლექსია, რომლის ჩემეულ თარგმანსაც ვაქვეყნებ, პირველი – "დილის სიმღერა" ბლოგზე (და ლიბ.გე-ზეც) უკვე დევს. სხვა ჯერ არც არაფერი გამომიქვეყნებია, ვინახავ...

ათვლა

დღეს ჩემი წიგნი სტამბას გადასცეს. 25 ნოემბერს ვნახავ და არა მხოლოდ ვნახავ, მისი წარდგენაც მომიწევს. სიმართლე ვთქვა, ამ უკანასკნელის გარეშე 25-მდე დარჩენილ ორ კვირას მშვიდად გავატარებდი. ძალიან განვიცდი. ორი ერთმანეთის საპირისპირო ემოცია მაქვს: სიხარულის და შიშის. წიგნის ხარისხი არ მაშინებს, ამ მხრივ არ ვღელავ. აი, დანარჩენი...
ყოველთვის მიჭირდა ყურადღების ცენტრში მოხვედრა, რაიმეს მთავარგმირობა... თუკი შესაძლებელია, ყოველთვის ვერიდები ისეთი რამის აღნიშვნას, სადაც ამ უხერხულობის გადატანა მომიწევს.
ლექსი დიდი აუდიტორიის წინაშე პირველად შარშან, ეროვნულ ბიბლიოთეკაში გამართულ "ებლიტფოს" კრებულის პრეზენტაციაზე წავიკითხე, თუ არ ვცდები, 25 ივნისს. ეს ლექსი "წვიმის სეზონი" იყო. ამ გამოსვლამდე უარი არაერთ შემოთავაზებაზე ვთქვი. მანამდე ვიწრო წრეში წამიკითხავს, სადაც ნაკლებად განვიცდიდი, რადგან თავს შინაურად ვგრძნობდი, ისევე როგორც ცოტა ხნის წინ – რადიოგადაცემის ჩაწერისას. თუმცა, ამჯერად მხოლოდ წაკითხვა არ მაღელვებს, მონოლოგების კრებულში ვწერდი: მკითხველთან შეხვედრის მოლოდინით გამოწვეული სენტიმენტების მართვას ვერ შევძლებ–მეთქი. ასეც არის.
ჩემი წიგნის წარდგინება არც კი ვიცი, როგორი იქნება, ამაზე ფიქრს ვერ ვახერხებ. დღეს საღამოს იმის შიშიც დამემატა, რომ ეს განცდები შეიძლება ჩემს მეგობარს გადავდო – ასე რომ ვეყრდნობი, ასე რომ მამხნევებს... იმედი მაქვს, ეს არ მოხდება!

შესაძლოა მათ, ვისაც აუდიტორიის წინ გამოსვლა ხშირად და სიამოვნებით უწევთ, ამ სტრიქონების კითხვისას გაღიმებოდათ, მე კი... თვალებს მაგრად დავხუჭავ და ისე გადავხტები :) ალბათ.

........
პ.ს. სავარაუდოდ წიგნის წარდგენა ერთი კვირით გადაიწევს, ასე რომ, ზუსტ ინფორმაციას მოგვიანებით დავწერ.

ერთი კვირა, კედელზე

სიმართლე ვთქვა, დღევანდელი გამოფენისთვის ნახატის შერჩევა გამიჭირდა. ახლა არჩევანზე წერაც მიჭირს, ამიტომ უბრალოდ: პოლ გოგენის "ბრეტონელი ქალი და ბატი წყლისპირას"
/და თუ მოკლედ: ბრინჯისთვის, რომელიც დამებნა/

9–15 ნოემბერი.

რომელისტი?

ბოლო დროს ბლოგებზე (და არა მხოლოდ) ხშირად მხვდება ჩანაწერები რელიგიურ თემაზე, მათი ავტორების ათეისტობის ან აგნოსტიკოსობის დაფიქსირებით, რაც ერთგვარი სიამაყითაც ხდება, რადგან ამ ჩანაწერების პათოსის მიხედვით არამოწმუნე ადამიანი მორწმუნესგან განსხვავებით განვითარების მაღალ საფეხურზე დგას. იგივე დამოკიდებულებას ხშირად არავირტუალურ გარემოშიც ვამჩნევ.
მე არ დავიწყებ რაიმეს მტკიცებას, უბრალოდ რამდენიმე ტენდენცია და კითხვა მინდა, ჩამოვწერო, უფრო მიზეზებზე დაფიქრების მიზნით:
გასული საუკუნის 90-იანი წლების დადგომისთანავე რელიგიურობის ერთგვარ მასობრივ მოდად ქცევას ახლა მოდად ქცეული არარელიგიურობა ენაცვლება. ეკლესიაში შედინების და მისგან გაქცევის "ორგანიზატორი" ძირითადად შვილების თაობაა. მშობლების თაობა, რომლის უდიდესი ნაწილი საბჭოთა პერიოდში რელიგიის გარეშე ცხოვრობდა, შვილების მიერ გაიკიცხა; ეკლესიისკენ მიმავალ გზაზე მათ შვილები უთითებდნენ, "წითელ" წარსულს საყვედურობდნენ. მშობლები მოექცნენ. უმეტესად.
დღეს ის თაობა, რომელიც ეკლესიისკენ მიილტვოდა, უკვე საშუალო თაობაა – თვითონ არიან მშობლები. მათი თინეიჯერი და ეს–ესაა თინეიჯერობიდან გამოსული შვილები კი ეკლესიას ტოვებენ.
რა შეიცვალა ამ 20 წელიწადში? აი, ამაზე ვფიქრობ.
რა მოლოდინი ჰქონდათ ღმერთისკენ მიბრუნებულებს? რა შესთავაზა მათ ეკლესიამ? როგორ იწამეს ღმერთი? და საერთოდ, როგორია (როგორც "ხილული შედეგი") მართლმადიდებლობა საქართველოს საზღვრებში. დიახ, საქართველოს საზღვრებში – შეზავებული ტრადიციებთან, ცრუმორწმუნეობასთან, სახელმწიფოებრივ იდეოლოგიასა თუ მოთხოვნებთან და ვინ იცის, კიდევ რასთან.
და დღეს მივიღეთ თაობა, რომელიც მშობლებს სიბეცეს საყვედურობს.
მიაჩნია, რომ რელიგია ჩარჩოა.
რომ ვერ განვითარდები, თუ გწამს.
მაგრამ:
* რატომ ხდება, რომ ჩარჩოდ რაიმეს მომნათვლელები ხშირად მოდური აზრის ჩარჩოში ექცევიან?
* რომ ხშირად ის, ვინც თავს ათეისტს უწოდებს, ათეიზმსა და აგნოსტიციზმს ერთმანეთისგან ვერ არჩევს? და არც სხვადასხვა რელიგიის შესახებ ფლობს თუნდაც ზოგად ინფორმაციას?
* რატომ თამაშობენ რელიგიურს და არარელიგიურს იმის მიხედვით, თუ რომელ სოციალურ წრეში მოხვდებიან?

და ბოლოს, მე ასე ვიტყოდი (თუნდაც თავთან მოსაუბრე):

რელიგია ჩარჩოა, როცა ქმნი.
და რელიგია თავისუფლებაა, როცა ქმნი.
გააჩნია ხედვის რაკურსს.

გამოაღე ჩარჩო.
გაიხედე მასში.

* * *

თურმე ნოემბერსაც აქვს კარგი საღამოები :)
ძალიან მადლიერი და გახარებული ვარ...

ერთი კვირა, კედელზე

ამ კვირის კედელზე ედგარ დეგას ნამუშევრებიდან ჩემთვის საყვარელს – მის ლა ლას გამოვფენ, ფერნანდოს ცირკიდან.

1879 წელს, პარიზში გამართული მეოთხე სურეალისტური გამოფენის კატალოგში შეტანისას ამ ტილოს სახელწოდებაში გოგონას სახელი ლოლად დაფიქსირდა.

მისი ისტორია კი ასეთია: გადმოცემის მიხედვით, შავკანიანი ან მულატი გოგონა, რომელსაც ლელა ან ლა ლა უნდა რქმეოდა, ცირკის ცნობილი მსახიობი იყო – მონმარტრის ცირკში გამოდიოდა, რომელსაც მოგვიანებით მედრანოს ამფითეატრი ეწოდა და არაერთი მხატვრისთვის ესკიზების შექმნის ადგილად იქცა.
დეგას სურათზე ლა ლას ნომერია ასახული – იგი ჭერიდან ჩამოშვებულ თოკზე კბილებით ჰკიდია.

2-8 ნოემბერი.

!

არ მიყვარს ნოემბერი.

და არ მიყვარს ირონიული ადამიანები /ასე თვითირონიულს/.

პ. ს. მინდა, სროლა ვიცოდე. სპორტული. გავატანდი ტყვიებს ნოემბრებს.

ღია

ღია ბარათის წერისას მერამდენედ მოხდა – გაუთვალისწინებლად კონვერტში ჩავდე და დავლუქე. მგონი ხვალ გავხსნი. ერთადერთი წყვილი თვალისთვის, ალბათ.

ეს კი პარასკევის დრაფტიდან (მაინც ღია):
"ჩემი ლექსები ხანდახან პასუხები იყო.
რაღაცას მოგიყვები.
ჩემი და მთავარი ქუჩის კუთხეში, მთელი ბავშვობის მანძილზე, ფოსტა იყო. ახლა იქ ბანკია. ჩვენ ხშირად შევდიოდით ფოსტაში. დღესასწაულებზე მისალოც ბარათებს ვიღებდით, ჰოდა, ვგზავნიდით კიდეც. წერილებსაც ვიღებდით და ვგზავნიდით. კიდევ პრესას ვიწერდით. მრავლობითში – თუმცა, მე არ ვწერდი, მე ველოდი.. ძირითადად, დედას. შესასვლელიდან მარჯვნივ, დიდ ვიტრინასთან ხის მაგიდა იდგა. მაგიდაზე სამელნე და ბლანკები ეწყო. აღარ მახსოვს, რისი ბლანკები. იქაური სუნი მახსოვს – ქაღალდის, თუ მელნის. მაგრამ ისეთი, ახლა რომ ვერსად ვგრძნობ.. არ ვიცი, რატომ მომინდა ამის მოყოლა. იქნებ იმიტომ, რომ ბარათის წერას მხოლოდ ამ გარემოში შევძლებდი?
...
წაკითხულ წერილში იყვნენ გმირები, ჩემი ამბის თქმა რომ მოინდომეს. ამბის, რომელსაც "ჩვეულებრივი" სიტყვებით ვერ ვიტყოდი. ჰოდა, პასუხი გამოვიდა – სიზმარიც.

... კიდევ რაღაცას გწერდი, მაგრამ უცნაურად გაირითმა".

* * *

ერთი წლის შემდეგ ვნახე. რა დიდი დროა!
რაკი არსად ჩანდა, მეგონა, რომ ჩამალა, რომ გულის სიღრმეში...
მე მაქვს ნაჩუქარი წიგნი, ავტოგრაფით. აბზაცი გამახსენდა იმ წიგნიდან.
მთელი წელიც მახსოვს, ჩემი "წიგნიდან".
დღევანდელი ცხელი შ...უადღეც.

მონოლოგი

ლექსი "მონოლოგი" 2007 წელს დავწერე და "ებლიტფოზე" გამოვაქვეყნე. მაშინ ემხვარმა მინაწერი დაწერა, რომელიც ძალიან მომეწონა. რა თქმა უნდა, მინაწერი შენახული მქონდა. როგორც ჩანს, ემხვარსაც. თუ რატომ მიუბრუნდა ახლა, ამას ძველ მინაწერზე დართულ პოსტ სკრიპტუმში ხსნის:
"ლიტერატურული კრებული ”მონოლოგები.... პირისპირ” ახლა კიდევ ერთხელ გადავიკითხე. ქეთის ლექსიც გამახსენდა და ჩემი მინაწერიც... "
ძალიან გამიხარდა ხელახლა წაკითხვა!
და ბლოგზე გამოქვეყნება გადავწყვიტე:

* * *
ანტიკურ ხანის მანუსკრიპტად გამოცხადებულ გულწრფელ საკითხავს

ამ ლექსს ავტობიოგრაფიას დავარქმევდი...
ანტიკური ხანა, როგორც მოგეხსენებათ, ვერ გეტყვით უძველესი ხანაა-მეთქი... მაგრამ კაი ხნისაა... და ყველა სიტყვა შეგვიძლია გულწრფელად მივიღოთ.. ისიც შეგვიძლია, განათლების თუ ისტორიის გაცნობის პერიოდად მივიჩნიოთ...

მერე ცოდნა მოდის... ტვინი წაკითხულს იმახსოვრებს და იწყება მონოლოგის გარდასახვა დიალოგად.. მოგეხსენებათ, დიალოგს ორი მხარე აქვს - აქ ერთი მხარე ავტორია - მეორე... - ცოდნა თუ მიღებული ინფორმაცია...

დიალოგი არა მარტო ორ მხარეს, არამედ ორ ხშირად ურთიერთსაწინააღმდეგო და გამომრიცხავ შეხედულებასაც მოიცავს... და თუ ასე არაა.. მაშინ დიალოგი იგივე მონოლოგია....

მონოლოგი უფრო ხშირად ყავის ჭიქასთან იმართება თუ, როგორ ვთქვა, – თუ ყავაზე მკითხაობა შეგიძლია... თუ არ შეგიძლია მაშინ მონოლოგს ის წაგიკითხავს ვისაც ეს შეუძლია... – შენ კი თავის დაქნევა-გაქნევა დაგრჩენია.

ყავის ჭიქა სახეზეა...

როგორი ყავის ჭიქა...
კოპლებიანი...
მნიშვნელოვანი განსაზღვრებაა...

კოპლებიანი კაბა, ბაფთა, როგორც წესი პატარა გოგოებს უკავსირდება.... და თუ დღეს საქმე გვაქვს კოპლებიან წიქასთან ეს იმაზე მიუთითებს, რომ ჭიქა მართალია ბავშვს უყიდეს ან აჩუქეს... მაგრამ მას არადანიშნულებით იყენებდნენ და პატარა გოგოს მხოლოდ ჩაის ასმევდნენ...

შეიძლება ვთქვათ, რომ ჭიქაც ანტიკური ხანისაა... ანუ დიდი ხნისაა... ეგებ ერთი მხარე ან კიდევ უფრო უარესი სახელურიც ჩამოტეხილი აქვს...

ბუნებრივია ჩაის ჭიქაში, რომელსიც ლიმონია ჩაწურული არავითარი მანუსკრიპტი არ იქნება... ანუ ვერანაირად ვერ "გავიგებთ" რა მოგველის მომავალში...

რით ცვლის ჩაი ყავას?! ჩაი წარსულზე მეტი დაფიქრების საშუალებას იძლევა, ამასთან არსად გეჩქარება და ხელებს ერთად და ლოყებს ცალ-ცალკე უფრო დიდხანს ითბობ...

ჩაი ცხელი ყოფილა...
რაზე მიუთითებს ეს?
იმაზე, რომ დიალოგი - მონოლოგად სულ ახლახან ქცეულა...

რა ემართებათ ცხელი ჩაის მსმელებს... თუ ოდნავ თბილი ყავის სმაზე არიან მიჩვეულები? ენა ეწვებათ... მაგრამ ეგ არაფერი... მიეჩვევიან... სხვათა შორის წიწაკის შემთხვევაშიც ასეა...

ამიტომ "სხვა დამწვრობებთან აღარ მოვიტან"(თ).

ენის სიდამწვრემ გადაიარა... მითუმეტეს ენა არასოდეს არაა მშრალი - ერთი ძველი გამოცანა ხომ გახსოვთ "ვაშრე, ვაშრე, ვერ დავაშრე... გადაიარა და შეგვიძლია მონოლოგის რეჟიმში "ხმამაღლა ვიფიქროთ" დაახლოებით? ისე როგორც ჩვენი ლიტ ფორუმელები არც თუ იშვიათად აკეთდნენ და მომავალშიც გააკეთებენ.....

ისევ ბავშვობაში გადავდივართ... ანუ გეჩვენება, რომ ადგილს გეცილებიან...
რომელ ადგილზეა საუბარი?
ალბათ იმაზე რაც უნდა იყოს და არა იმაზე რაც არის...
საინტერესოა.. ოცნებებისას კედლის მხარეს რატომ გადავბრუნდებით ხოლმე?
ფარს ვეძებთ, როცა ხმალი დაშვებულია?

"ხშირად ვყოფილვარ მოდიალოგე
და თითქოს ადგილს მეცილებიან.
(და რომელ ადგილს?!)
ვიღაცა სწავლობს საზეპიროებს და
უმეორებს კედლისაკენ გადაბრუნებულ ოცნების პირმშოს".

ზოგადად, ქუჩის თემა თანამედროვე ლექსში აქტუალურია... ქუჩა შეიძლება იყოს გრძელი, მოკლე, ჩიხიანი, დაკლაკნილი, ვიწრო , განიერი და ა.შ... ცხოვრებაც ასეაო ამბობენ თანამედროვე პოეტები (ძველებიც ამბობდნენ) და იფარება ქვფენილები და ა.შ. ასფალტითა და მაღალი შემადგენლობიოს ცემენტით ... მთავრდება წარსული ქუჩის და ცხოვრების... ვაბიჯოთ მოასფალტებულ, მოცემენტებულ ქუჩებზე და ვიფიქროთ მომავალზე.... განსაკუთრებით მაშინ, როცა ღამეა, ქუჩები განათებულია და დაძინების წინ კიდევერთხრეელფინჯანჩაის (არა ყავის) მირთმეული შუქს ანთებ... წვები.. კედლისკებნ გადაბრუნდები და ისიზმრებ...

ყველა ლამაზი სიზმრის ასრულებას გისურვებ...

P.S.
ოპტიმისტია ამის ავტორი... ესაა ოპტიმისტი არც თუ დიდი ხანია გახდა...
მიზეზი?
აბა, ეგ საიდან....?!

P. P. S.
ლიტერატურული კრებული ”მონოლოგები.... პირისპირ” ახლა კიდევ ერთხელ გადავიკითხე.
ქეთის ლექსიც გამახსენდა და ჩემი მინაწერიც...

ერთი კვირა, კედელზე

გზად – ერთი ნაპირიდან მეორემდე...
გადავხედე სხვა "ჩემი" მხატვრების კოლექციებს, მაგრამ განწყობამ ისევ ამ ნახატთან დამაბრუნა. მაკა ბატიაშვილის "ხიდს" გამოვფენ.
ასე მგონია, ეს გოგო მგავს – ვიდრე გადავა, ჩავლილ წყალს ჩასჩერებია.

პ. ს. საერთოდაც, ეს კვირა "ხიდების" იყოს. თუკი ამოვარჩევ, რომელიმეს კიდევ შემოგთავაზებთ.

26 ოქტომბერი –
1 ნოემბერი.

გარეკანი

ამ ფოტოთი კი პირველი ქვეთავი ("სულშეკრული") გაფორმდა.

ინტერესით მოვისმენ ნებისმიერ აზრს...

მერიდიანი

ისეთი ემოციური დღე მქონდა.. ახლა თუ რამის დაწერას შევძლებ, არ ვიცი, მაგრამ ვცდი. წუხელ სამ საათამდე ვერ დავიძინე: ვნერვიულობდი, აღარაფერი მომწონდა. დილით კი...

მერიდიანი
ჩემი წიგნი ერთ–ერთ საუკეთესო გამომცემლობაში – "მერიდიანში" დაიბეჭდება. მე ის ეტაპი არ გამივლია, რასაც ავტორთა უმეტესობა გადის – სხვადასხვა გამომცემლობებში სიარულითა და დასაბეჭდი წიგნის მათთვის შეთავაზებით. თავიდანვე (რაც წიგნზე სერიოზულად ფიქრი და თანხის მოგროვებაც დავიწყე) ვფიქრობდი, რომ "მერიდიანში" გამოვცემდი. გადაწყვეტილებამდე, უფრო სწორედ – სურვილამდე, პირველ რიგში იმ პოეტურმა კრებულებმა მიმიყვანა, რომლებიც ამ გამომცემლობამ დაბეჭდა და ძალიან კარგი პოლიგრაფიული ხარისხით გამოირჩევა (რეზო გეთიაშვილის და გივი ალხაზიშვილის წიგნებს ვგულისხმობ, ერთ მათგანზე ადრე ვწერდი კიდეც).
"მერიდიანის" დიზაინერის მადლობელი ვარ – ფოტოები დასაბეჭდად მოამზადა და რაც ძალიან მაინტერესებდა (მისი გამოცდილების გამო) – ყდაც მოიწონა. მაკეტის ამობეჭდვამ ჩემი შიში გაფანტა და უკვე ადვილად გადავერთე შემდეგ ეტაპზე. შემდეგ ეტაპში ინფორმაციულ ნაკადს ვგულისხმობ – დღეს ხომ ამდენი რამ ვნახე.

სტამბა
სტამბის სუნი ჩავისუნთქე :) დღეს არა მხოლოდ ყდის მაკეტი ამობეჭდეს, სასიგნალო ეგზემპლარიც დამზადდა. საოცარია, როცა ხელში წიგნად აკინძული ლექსები გიჭირავს; იმის ნახვა, თუ როგორ იქცევა წიგნად – არანაკლები. თვალებგაფართოებული ვუცქერდი: ლექსებიანი ფურცლები როგორ დაიჭრა, როგორ მომზადდა ყდა – არაერთხელ გადაიზომა სიზუსტისთვის (აქ ხომ თითოეულ მილიმეტრს ითვალიწინებენ), სპეციალურ დანადგარებში გადაეკრა გამჭვირვალე ფენა იმ ეფექტის მისაღებად, მე რომ ასე მომწონს; წაესვა წებო, ჩამოიჭრა (მე შეიძლება შესაბამის ტერმინებს ვერ ვამბობდე, ეს ის არის, რასაც თვალით აღვიქვამდი). გულიანად გააკეთეს ჩემი პირველი...
აქვე, ბევრი მინდა ვთქვა ადამიანებზე, რომლებიც სტამბაში მუშაობენ. წიგნის ბეჭდვა რომ შრომატევადი საქმე იყო, კი ვიცოდი, მაგრამ საკუთარი თვალით ნანახმა ყველა წარმოდგენას გადააჭარბა: საოცრად შრომობს ეს ხალხი, ტირაჟის სათითაო ფურცელი მზადდება – ითვლიან, აწესრიგებენ, ასწორებენ, აკრავენ...
სტამბიდან ფურცლის შრიალის და ამ დანადგარების ხმა გამომყვა, კიდევ – კეთილი სახეები..

მთელი საღამოა, კრებულს ვათვალიერებ – კმაყოფილი ვარ.
ცოტა ხანში გარეკანს ბლოგზეც გამოვფენ.
წინ კი, მერიდიანის დირექტორთან შეხვედრა მელის. დღეს ორიოდე წუთით ვნახე – გავიცანი. ცოტა არ იყოს, განვიცდი ოფიციალურ მოლაპარაკებას, თუმცა, ისიც უნდა ვთქვა – ბოლო დროს ხშირად მაქვს განცდა, რომ მორიგი ბარიერი გადავლახე და შემდეგისკენ მივემართები... ბარიერები – ჩემშივე, ეს ყველაფერი ხომ პირველად ხდება.

ინდექსი

ამ საღამოს ვწერდი, წიგნის ინდექსი ავიღე–მეთქი. თუ რა არის ინდექსი და ISBN–ის საერთაშორისო ნომერი, შევეცდები, მოკლედ მოვყვე. ნებისმიერ ოფიციალურ გამოცემას ახლავს ორივე. თუ გადაათვალიერებთ თქვენი ბიბლიოთეკის წიგნებს, მათში ამ ნომრებს აუცილებლად აღმოაჩენთ (რა თქმა უნდა, უძველესი ან არაოფიციალური გამოცემების გარდა). პროფესიიდან გამომდინარე ეს აღნიშვნები ჩემთვის უცხო არ არის. არ ვიცი, მკითხველისთვის რამდენად საინტერესო იქნება ამ თემაზე დაწერილი პოსტი, მაგრამ ეს ხომ წიგნის ბეჭდვის ონლაინ მიმდინარე პროცესია, ამიტომ ამ ეტაპს გვერდს ვერ ავუვლი; თანაც, თუ ვინმე წიგნის გამოცემას გადაწყვეტს, იგივე გზის გავლა მოუწევს.

UDK (უაკ) – უნივერსალურ ათწილად კლასიფიკაციას აღნიშნავს (Universal Decimal Classification). ეს არის მრავალენოვანი საძიებო სისტემა, რომელიც ცოდნის ყველა დარგს მოიცავს. მსაზღვრელები 0–დან 9–ის ჩათვლით ნაწილდება. გამოცემისთვის მინიჭებული ინდექსით შესაძლებელია დარგის ზუსტი განსაზღვრა. მსოფლიოს უდიდესი ბიბლიოთეკები გამოცემებს სწორედ მისი საშუალებით ანიჭებენ კლასიფიკაციას, მათ შორის – ეროვნული ბიბლიოთეკაც (ვისაც ეროვნული ბიბლიოთეკის ფონდებით უსარგებლია, სისტემატური კატალოგიც ექნება გამოყენებული, მასში გამოცემები ამ მეთოდით არის დახარისხებული).

ჩემი კრებულის ინდექსია:
UDK (უაკ) 821.353.1-1
გ–468

821.353.1-1 აქ ყველა ციფრს თავისი დანიშნულება აქვს და კონკრეტულ დარგთან მივყავართ, ანუ ნაბიჯ–ნაბიჯ:

8 – ენათმეცნიერება. ლინგვისტიკა.
82 – ლიტერატურა. ლიტერატურათმცოდნეობა.
821 – მხატვრული ლიტერატურა ცალკეულ ენებზე.
821.35 – კავკასიური ლიტერატურა.
821.353.1 – ქართული ლიტერატურა.
821.353.1-1 – ქართული პოეზია. ლექსები, ოდები, პოემები, ბალადები და სხვა.

გ – გვარის ინიციალია, 468 – რიგითი ნომერი.

რაც შეეხება ISBN–ს: ინფორმაციის კოპირებამ რომ არ მომიწიოს, ბმულს დავდებ. ნომერს მე არ ავიღებ, გამომცემლობა მიანიჭებს (გამომცემლობა, რომელიც საქართველოში ერთ–ერთი საუკეთესოა და მასზე ვრცლად აუცილებლად დავწერ).
მომავალ ავტორებს მხოლოდ ეროვნულ ბიბლიოთეკაში მისვლა დასჭირდებათ, გამოცემისთვის ორივე ნომრის მინიჭება სწორედ აქ ხდება.

ყდა და სათაური

დღეს წიგნზე ბევრი რამ მაქვს მოსაყოლი: უკვე ვიცი, როგორი ყდა ექნება და რა ერქმევა. ვფიქრობ, აზრს აღარ შევიცვლი. ამას გარდა, ავიღე წიგნის ინდექსი. ახლა კი თანმიმდევრობით, პირველად – უფრო ემოციურით:

ფოტოს გადაღებამდე ერთი კვირით ადრე დასმულმა კითხვამ – ყდა მაქვს თუ არა, უცებ შემაშინა. მივხვდი, დრო რომ აღარ მრჩებოდა და ჩემი გონება მთლიანად ამ საფიქრზე გადაერთო. ამ ზაფხულს მოფიქრებულ ორ ესკიზს მაშინვე ეჭვით ვუცქერდი, თუმცა წიგნის წარმოსასახად არა უშავდათ. სხვათა შორის, მეორე ესკიზი ახლანდელი არჩევანის მატრიცად იქცა, კერძოდ: მაშინ ველოს ბორბალი დავხატე, მასში მზის სიმბოლოც გავაერთიანე. ბორბალი ზუსტად "იმდენი" ჩანდა, როგორც ახლა – ფოტოზე, ერთადერთი განსხვავება მიმართულება იყო. ქვედა, ჰორიზონტალური "სპიცის" ზემოთ სათაურის დაწერას ვაპირებდი. სფეროს, სათაურისა და გვარის ფერი მაშინვე გადავწყვიტე – შინდისფერი (ლექსის – "შინდების" გამო "ჩემს ფერად" არაერთი ადამიანი ასახელებდა). ყველა ამ სიმბოლოში ჩემი რამდენიმე ლექსი "იკითხებოდა". ახლა გადაღებული ფოტოც ლექსის ილუსტრაციაა, მე ვიტყოდი, ავტოპორტრეტი. გაუკვირდება ვინმეს, ავხსნი: ვისაც წაუკითხავს ლექსი "ჩვენ, ორი", ველოსიპედთან დაკავშირებით კითხვა აღარ გაუჩნდება. ლექსში ორი ველოა და რადგან ეს ფოტო ილუსტრაციაა, შემეძლო ორი ველოს გადაღებაც, მაგრამ ამ კადრში (ასეთი რაკურსით გადაღებულში) ორი ველოს ბორბალი ვერ მოთავსდება; ხოლო, რაკი "ავტოპორტრეტიც"...
გამიმართლა, რომ კედელი თითქმის წარმოსახულის მსგავსი იყო. კიდევ, ჰორიზონტალური ხაზი ვახსენე და უცნაურია: კადრში მოხვედრილი ფილაქანი სწორედ ასეთ კუთხეს ქმნის – სათაური მართლაც მის გასწვრივ დაიბეჭდება.
რადგან ყდა ჯერ კიდევ დასამუშავებელია, პოსტს ფოტოს ვერ დავურთავ, ამიტომ დაწვრილებით თხრობას გავაგრძელებ:

ფოტოს გადასაღებად წასულს კადრი ზუსტად მქონდა წარმოდგენილი. მოგვიანებით კი იმაზე მეღიმებოდა – ყდის გაფორმების გასაღებად სათაურს ვთვლიდი, მე კი ჯერ ფოტო გადავიღე და სათაურზე ფიქრი მერე დავიწყე–მეთქი. კომპიუტერის ეკრანზე თვალიერებისას ერთადერთი სიტყვა, რომელიც ამომიტივტივდა, "სვლა" იყო. მაგრამ ვერაფერი გადავწყვიტე. დღეს, ჩემმა მეგობარმა ფოტოს დანახვისას მითხრა: რაიმე ისეთი უნდა დაარქვა, სვლასთან, გეზთან რომ იყოს დაკავშირებულიო. "ჰოდა, იყოს სვლა", ვთქვი მე. მკითხველმა გადაწყვიტოს – საით. მე ვფიქრობ, რომ წინ, როგორ ამბიციურადაც არ უნდა ჟღერდეს. ყოველ შემთხვევაში, ამის სურვილი მაქვს :) და ჩემი გავლილი "ეტაპებიც" იძლევა ამის თქმის საშუალებას.

ჯერჯერობით გადაწყდა, რომ სახელი და გვარი თეთრი ფერით დაიბეჭდება, სათაური – შინდისფრად (თავიდან პირიქით შევურჩიეთ ფერები, მაგრამ ფოტომ ვერ მოიხდინა).
ამას გარდა, შიდა გვერდების გასაფორმებელ ფოტოზეც ბევრი ვიფიქრეთ. ძალიან მახარებს, რომ იდეამაც და ფოტოებმაც მოწონება დაიმსახურა; რომ კრებულის დიზაინი ჩემია. არ ვიცი, მკითხველი როგორ მიიღებს, ზუსტად აღიქვამს თუ არა ჩემს ჩანაფიქრებს, მაგრამ სულ რამდენიმე ადამიანმაც რომ მოახერხოს ეს, ძალიან დავაფასებ.
ამ საღამოს თვალები კიდევ ერთმა ფრაზამ გამინათა: მან ზუსტად ის ჩაილაპარაკა, რაც მე – ფოტოს გადაღების მერე: ისეთია, ადამიანს თავს გადააშლევინებსო. დღეს ჩემი ყდა კიდევ რამდენიმე თანამშრომელმა ნახა. მოიწონეს. ასევე დედას მოსწონს ძალიან, მეუბნება, რომ უცხოა და ასეთი არსად უნახავს... საინტერესო იქნება, სხვები რას მეტყვიან :)

აი, ასე – დღევანდელი საღამო მოლოდინიდან სიხარულამდე იყო.
მადლობის თქმა ბევრჯერ მომინდება მხარში ასე გულითადად მდგომი მეგობრისთვის..

პ.ს. წერილი გამიგრძელდა და ამიტომ წიგნის ინდექსზე შემდეგ პოსტში დავწერ.

ერთი კვირა, კედელზე

არ ვიცი – რატომ, მაგრამ მიზიდავენ აკრობატები. აკი დავწერე კიდეც ამაზე. შაგალი მათ ხშირად ხატავდა. გადავამოწმე – ორი ნამუშევარი უკვე გამომიფენია.
დღეს კიდევ ერთს და ყველაზე მეტად მოწონებულს წარმოგიდგენთ: შეყვარებულ აკრობატსა და აკრობატზე შეყვარებულს :) ანუ, შეიძლება ითქვას, კიდევ ერთ "მფრინავ" წყვილს.. ეს ნახატი ყველაფრით მხიბლავს: აკრობატის ღიმილითა და ნათელი სახით, მსუბუქი სხეულით, წითელი სამოსით, ანტურაჟით, ფერებით და ლოყასთან გამკრთალი სუნთქვით..

19-25 ოქტომბერი.

წიგნის დიზაინი

დიდი ხანია, წიგნზე არაფერი დამიწერია. სექტემბერი სიზარმაცის თვე აღმოჩნდა, მაგრამ ახლა ბევრი რამ მაქვს გასაკეთებელი და მეც ძალიან მომართული ვარ...
ორი დღის წინ ვწერდი, როგორ გამიხარდა წიგნის გაფორმებასთან დაკავშირებული იდეის მოწონება. ერთ–ერთ წინა წერილშიც ვახსენე ეს იდეა, მაგრამ რჩევა მჭირდებოდა – ტექნიკურად რამდენად შევძლებდი განხორციელებას.
ახლა კი, დაწვრილებით:
მომწონს აზრი, რომ წიგნში ჩემი გატაცება რამენაირად აისახოს. თანაც მშრალად, ცარიელ გვერდზე დაბეჭდილი ქვეთავის სათაურიც არ მხიბლავს. სულ სამი ქვეთავი იქნება და მათი საწყისი გვერდები ჩემი ფოტოებით მინდა, რომ გაფორმდეს. ორი ფოტო უკვე მქონდა და გუშინ, რაკი აზრი მომიწონეს, მესამეც გადავიღე. საერთოდ, დადგმულ ფოტოებს არ ვიღებ ხოლმე, მაგრამ ახლა იმდენად ზუსტად წარმოვიდგინე... ჩავილაგე ჩანთაში ძველი ფირები და ჩემს ქალაქგარე სახლში ფოტოსესია მოვაწყე :) კადრები ჯერ არ დამიმუშავებია, მაგრამ რასაც ვათვალიერებ, კმაყოფილი ვარ.
რაც შეეხება ბეჭდვას, ეს ფოტოიანი გვერდები ცალკე ამოიბეჭდება და აკინძვისას თავ–თავის ადგილზე ჩაერთვება. ჩემთვის ესეც საკმაოდ საინტერესო პროცესი იქნება, ძალიან ხელშესახები და ალბათ, ემოციურიც...
წიგნის საბოლოო მომზადებამდე ათიოდე დღე დამრჩა, შემდეგ გამომცემლობას უნდა ჩავაბარო. ალბათ ამ დღეებში არაერთი მოსაყოლი გამიჩნდება.
კიდევ ერთი გადაწყვეტილება მაქვს მისაღები: ყდა არ ვიცი, როგორი იქნება, რადგან სათაურიც ვერ მოვიფიქრე ჯერ. უფრო სწორედ, ვერ ამოვარჩიე. სათაურის მიხედვით ჩემი წარმოდგენები ყდის შესახებ უფრო კონკრეტული გახდება (როგორც შიდა გვერდების გაფორმებაზე), ამიტომ, ახლა პირველ რიგში ეს უნდა გადავწყვიტო.
ჩემ ფოტოებზე ზოგადად არაერთხელ მიფიქრია, მათი გამოყენება ყდების გასაფორმებლად შეიძლება–მეთქი. ახლაც ვუშვებ ერთი–ორ სავარაუდო ვარიანტს და ერთის გადაღებას დღესაც შევეცდები, ოღონდ სასურველი ობიექტი თუ ვიპოვე :)
ერთი რამ ზუსტად ვიცი, თუ ყდის გასაფორმებლად ფოტოს ავარჩევ, ის მხოლოდ ჩემი იქნება, თუ არა – პარალელურად ამაზე ფიქრიც მიწევს და, რა თქმა უნდა, იდეებს დიზაინის შესახებ ინტერესით გავეცნობი. რამდენიმე თვისწინანდელი ესკიზები ახლა აღარ მომწონს. საერთოდ კი, ყდა სადა წარმომიდგენია – მჭახე ფერების გარეშე...
ბოლო დროს ბევრი ყდა ვათვალიერე (აქვე, მადლობა ხატიას ყურადღებისთვის – ყდის დიზაინის შესახებ რამდენიმე საიტის მისამართი მომცა, საკმაოდ ინფორმაციული). ერთი რამ ყველგან გათვალისწინებულია: დიზაინი ზუსტად შეესაბამება სათაურს. ალბათ, ჩემი არჩევანის გასაღებიც ეს იქნება, ასე რომ, ვფიქრობ...

პ. ს.
დღეს სასურველი ობიექტი ვიპოვე :)
თითქმის ყველა სპორტული მაღაზია შემოვიარე, სადაც ველოსიპედები იყიდებოდა, მაგრამ ან ისეთ ადგილებზე იყო ეს მაღაზიები, რომ კედელს ვერ მოვძებნიდი ველოს მისაყუდებლად და ან სახემოქუფრულ გამყიდველებს ვერ ვუბედავდი თქმას – მერიდებოდა.
ბოლოს, ველოც ძალიან მომეწონა და მაღაზიის წინა კედელიც ჰგავდა წარმოსახულს, ჰოდა, გავბედე. სხვათა შორის, დიდი ინტერესითა და სიამოვნებით დამეხმარნენ გამყიდველი გოგოები. გამოვაგორეთ ველო. თან გულში ვფიქრობდი, რა იქნება, ახლა ამის ყიდვასაც ვახერხებდე–მეთქი.
მოკლედ, გადავიღე.
და ცნობისმოყვარე გამვლელების მიერ დასმულ კითხვაზე პასუხით გავიგე, რომ ეს ველო 700 ლარი ღირდა (და შეძენაზე ჯერ ისევ ოცნებას შევძლებდი).
ახლა ვათვალიერებ ფოტოებს და ძალიან მომწონს...
ანუ, ეს ამ ეტაპზე ყდის სასურველი ვარიანტია :)

* * *

ვფიქრობდი – ჩამოთვლისას თავი დაქნევის ნაცვლად რომ გავიქნიე.. იმ წუთას თავის დაქნევა ისევე ძნელი იყო, როგორც სიტყვით თქმა – ვინმესთვის. და მისთვის როგორ მეთქვა, ვინც...

10 წესი ავტორებისთვის

რამდენიმე დღის მანძილზე ძალიან საინტერესო წერილის თარგმნის პროცესისთვის თვალის მიდევნების საშუალება მომეცა. ვკითხულობდი და ვამბობდი (უფრო მეტს კი ვფიქრობდი): რა სერიოზულად ეკიდებიან საქმეს უცხოეთში და რა კარგია, რომ მალე ამის წაკითხვა ქართულადაც შესაძლებელი იქნება...
მე არ ვიცი, საქართველოში როდის გაჩნდება მსგავსი დამოკიდებულება გამომცემელსა და ავტორს შორის, საქმის მიმართ. ამ წერილში სწორედ ის წერია, რასაც დიდი ხანია, ვფიქრობ: ავტორს მოეთხოვება (და არა – სასურველია), იყოს მენეჯერიც! და ამას მომავალში ჩვენშიც ვერცერთი ავტორი გაექცევა. მხოლოდ შინ, საწერ მაგიდასთან ჯდომით წინსვლა შეუძლებელია. თარგმანში კიდევ უამრავი ნიუანსია, რომელსაც ვეთანხმები, მათზე სასაუბროდ ათივე წესის ციტირება დამჭირდება, ამიტომ პირდაპირ ბმულს მივუთითებ, რომელიც, ჩემი აზრით, ნებისმიერი ავტორისთვის (და არა მხოლოდ მათთვის) იქნება საინტერესო:

>> 10 წესი იმისთვის, რომ გამომცემლობამ წიგნის გამოცემის თაობაზე მიღებული წინადადება განიხილოს

ცოტა რამ თარგმანზეც: წინათქმაში მთარგმნელი ამბობს, რომ ეს მისი ყველაზე თავისუფალი თარგმანია, დავამატებდი: ძალიან სასიამოვნოდ წასაკითხიც და რაც მთავარია, გამოსადეგი! მთარგმნელის არჩევანს ძალიან ვაფასებ, თუმცა არ გამკვირვებია – ეს სფერო მისთვის ხომ კარგად ნაცნობია...

დღეს

ისეთი ემოციური ვარ! მოვქროდი შინისკენ, რომ სადმე (და სად, თუ არა აქ) მალე გამომეხატა...
დღეს კიდევ ერთი ისეთი დღეა, რაღაც რომ პირველად მოხდა: ჩემს მთელი წლის ნაგროვებ – წიგნში მოხვედრილ ლექსებს პირველი მკითხველი ჰყავდათ. ვიჯექი და სად წამეღო ხელები, არ ვიცოდი... სად წამეღო თვალები – არც ეგ.
და მაინც, ხედავდნენ ჩემი თვალები უგულწრფელეს ემოციას,
და ესმოდათ ჩემ ყურებს სიტყვები და...
ეს საუკეთესო შეფასება იყო ჩემთვის – მკითხველისგან, ვის გემოვნებასაც აბსოლუტურად ვენდობი; ვისაც მუდმივად ვცდილობ, რომ ყურადღებით ვუსმინო, რადგან საინტერესოს ამბობს...

ძალიან ძნელია სიჩუმეში ყოფნა – როცა მხოლოდ შენი აზრი იცი. თავიდან ემოციური ხარ, მერე მშვიდდები, თვალს აჩვევ, იწყენ – ფიქრობ, რომ ეს არაფერია, ხელის ჩაქნევა გინდება და იმ, მკერდამდე აწეულ ხელში უცებ რაღაც ძალა ისევ სიმყარეს გაგრძნობინებს; მერე გული იმაზე გტკივა, რომ არ იცი, რას ჩასჭიდო ეს გამყარებული ხელი, სად წაიღო...
ახლა მგონია, ეს ყველაფერი უკან დარჩა, დარჩება ანუ...

და ეს ყველაფერი არ არის – კიდევ ერთი მიზეზით ვარ გახარებული: იდეა წიგნის შიდა გაფორმებაზე მომიწონა მანვე, ვის გემოვნებასაც ვენდობი – გამოცდილმა გამომცემელმა...
ოღონდ, ამ თემაზე ახალ პოსტს დავწერ – დიდი ხანია წიგნის საქმეებზე აღარ მისაუბრია, ჰოდა, აი, ახლა გამიჩნდა მოსაყოლი.