ერთი კვირა, კედელზე

ჯეიმს ჟაკ ჟოზეფ ტისო 1836 წელს საფრანგეთში, ნანტში დაიბადა. 1856 წლიან პარიზის ხელოვნების სკოლაში სწავლობდა, სადაც ედგარ დეგასა და ჯეიმს ვისტლერს დაუახლოვდა. მისი პირველი გამოფენა 1859 წელს პარიზის სალონში მოეწყო; 1861 წელს ნახატი "ფაუსტისა და მარგარიტას შეხვედრა" ლუქსემბურგის მუზეუმმა შეიძინა. იბრძოდა ფრანკო–პრუსიის ომში, მოგვიანებით კი პარიზის კომუნარებს გულშემატკივრობდა, რის გამოც საცხოვრებლად ლონდონში გადავიდა, სადაც სახელი შეიცვალა და ჯეიმსი დაირქვა. აქვე დაიწყო გრაფიკის შესწავლა, მუშაობდა ილუსტრატორად.

1875–1876 წლებში ჟაკ ტისომ ირლანდიელი ქეთლინ ნიუტონი გაიცნო, რომელიც მისი მუზა და მოდელი გახდა. ტისო ქეთლინს ცხოვრების ყველაზე დიდ სიყვარულად თვლიდა. ქალი 1876 წლიდან სიკვდილამდე (1882) ლონდონში, ტისოსთან ერთად ცხოვრობდა. 1876 წელს შეეძინა ვაჟი, რომლის მამაც, სავარაუდოდ, ტისო იყო. მათ დაქორწინებას ხელი ქეთლინის ირლანდიურმა წარმოშობამ და კათოლიკობამ, განქორწინებულისა და ქორწინების გარეშე შეძენილი შვილების დედის სტატუსმა შეუშალა. ქეთლინმა სიცოცხლე თვითმკვლელობით დაასრულა, რისი მიზეზიც ტუბერკულოზით გამოწვეული ტანჯვა იყო.

მისი სიკვდილის შემდეგ ტისო პარიზში დაბრუნდა. აქ, 1885 წელს, მხატვრისთვის მეტად მნიშვნელოვანი გამოფენა მოეწყო – გამოიფინა 15 ნამუშევარი სერიიდან "ქალი პარიზში", რომელშიც თავი მოიყარა სხვადასხვა კლასისა და ტიპის ქალთა პორტრეტებმა. 1880-იანი წლებიდან ტისო რელიგიამ გაიტაცა, რაც მის მხატვრობაზეც აისახა – ასურათებდა ბიბლიას (1886, 1889 და 1896 წლებში ახლო აღმოსავლეთშიც იმოგზაურა, რათა პეიზაჟები და ადამიანების ტიპაჟები შეესწავლა). სულ დახატა 365 ილუსტრაცია გუაშით, რომლებიც კრიტიკოსებმა დიდად მოიწონეს, ხოლო 1900 წელს ბრუკლინის მუზეუმმა შეიძინა. გარდაიცვალა საფრანგეთში, 1902 წელს.

დღევანდელი გამოფენისთვის "კროკეტი" (1878 წ.) შევარჩიე. მასზე ქეთლინ ნიუტონია ასახული.
*
ამ ნახატის გამოფენა არ დამიგეგმავს, მაგრამ ახლა, რატომღაც, ქეთლინის გვერდით ტისოს ავტოპორტრეტის მოთავსებაც გადავწყვიტე.

12–18 სექტემბერი.