ერთი კვირა, კედელზე

ვაკვირდები – როგორ მეცვლება გემოვნება (ან იქნებ უწინდელ განწყობებს ვერ ვპოულობ). მაგალითად, წელიწადზე მეტია, რენე მაგრიტი არ გამომიფენია, სამაგიეროდ ველასკესს ვუკირკიტებ ხშირად. სულ სხვა მიმდინარეობაა, სხვა ეპოქა... დღეს მას გამოვფენ.
დიეგო ველასკესზე ერთხელ უკვე დავწერე, ამიტომ ახლა მხოლოდ გამოსაფენ ნამუშევარზე:
"მრთველი ქალები" (Las Hilanderas, სხვა ვერსიით The Fable of Arachne) მხატვრის ერთ-ერთ ბოლოდროინდელ შედევრად ითვლება. ის დონ პედრო დელ არკეს – მეფე ფელიპე IV–ის მონადირის – დაკვეთით შეიქმნა. კერძო დაკვეთის გამო გაურკვეველია ნახატის შექმნის თარიღი. სტილისტიკა თუ შინაარსი სპეციალისტებს ორ სხვადასხვა პერიოდზე აფიქრებს – 1657 წელზე ან 1644-1650 წლების მონაკვეთზე. თუმცა მთავარი კითხვები ტილოზე ასახულ თემას ეხება. ითვლებოდა, რომ ნახატზე სანტ–იზაბელის გობელენის სემინარზე მომუშავე ქალები იყვნენ გამოხატული. 1948 წელს კი გამოითქვა აზრი, რომ ველასკესმა რომაელი პოეტის, ოვიდიუს ნაზონის "მეტამორფოზებში" გადმოცემული მითიური ამბავი გააცოცხლა. არაკის მიხედვით, ლიდიელი გოგონა არაქნე ნისლის მსგავსი ძაფებით საუცხოოდ ქსოვდა. ის ხელსაქმეში ათენას გაეჯიბრა. მისი ნამუშევარი ათენას ნახელავს არაფრით ჩამოუვარდებოდა, მაგრამ ჩათვალეს, რომ არაქნემ ღმერთებისადმი უპატივისმცემლობა გამოხატა, რის გამოც დაისაჯა კიდეც: ათენამ ობობად აქცია.
ველასკესის ნახატზე ათენა, მოხუცის სახით შენიღბული, ნახატის მარცხენა მხარეს არის გამოსახული. მარჯვნივ, თეთრებში ჩაცმული არაქნე ზის. იქვეა სამი დამხმარეც. უკანა პლანზე დასრულებული გობელენი ჩანს – ამ შემთხვევაში ტიციანის ნამუშევრის ასლი, რომელიც ესპანეთის სამეფო კოლექციაში ინახებოდა.

15-21 მარტი.